Dhe vjen një ditë… kur ti bëhesh frymëzim... kur ti bëhesh mësim për studentët

Dhe vjen një ditë… kur ti bëhesh frymëzim, kur ti bëhesh mësim për studentët dhe ata të kushtojnë film dokumentar

Dhe vjen një ditë kur gjurmët që ke lënë në art dhe në historinë e jetes dhe evolucionit, nuk qëndrojnë më në heshtje, nuk mbeten vetëm kujtime të shpërndara në kohë. 

Vjen një ditë kur ato gjurmë bëhen film, bëhen histori mbresëlënëse, bëhen frymëzim. Kur emri yt lidhet me kujtesën kolektive, me ndjeshmërinë e një populli, me estetikën e një epoke. Dhe kur vetë jeta jote bëhet ekran, dritë, kujtim i gjallë.

Kështu ndodhi me Roland Tashon.

Një dokumentar i realizuar me ndjenjë dhe profesionalizëm nga dy studentë të Universitetit të Arteve – Marina Dimo dhe Mikael Beati – solli përmes 15 minutave rrugëtimin e një figure të pazëvendësueshme të fotografisë shqiptare: Roland Tasho, njeriu i përkushtuar për 42 vite pas objektivit, që i ka dhënë dritë historisë sonë, duke e ndalur në imazhe që flasin si vetë koha, edhe sot.

Dokumentari u shfaq për herë të parë në sallën e Akademisë së Arteve, në praninë e studentëve, pedagogëve dhe dashamirësve të artit. Pastaj, u ngjit në ekranin e kinemasë “Agimi”, ku morën pjesë artistë të njohur, profesorë, studentë të profileve të ndryshme dhe figura të botës së kulturës. Atmosfera ishte e ngrohtë, e përqendruar, me një ndjeshmëri të rrallë që vetëm artet e vërteta dinë ta krijojnë.

Në sallë mbizotëronte heshtja që flet – ajo lloj qetësie që lind nga respekti, nga përfshirja emocionale dhe nga ndërgjegjësimi për vlerën e asaj që shfaqet në ekran. 

Ishte një natë arti, por edhe një natë reflektimi. Një mbrëmje që mbajti frymën pezull dhe zemrën të hapur.

Ky dokumentar nuk tregoi vetëm jetën e një artisti – ai preku kujtesën tonë kolektive. Sepse në çdo foto të Roland Tashos gjenden copëza jete, dhimbje, shpresë, bukuri dhe histori. Në ato imazhe kujtojmë rininë, kujtojmë dhimbjen, kujtojmë eksodin, kujtojmë kalldrëmet e gurta, kujtojmë vetë jetën tonë. Kujtojme një epokë te tëre.

Roland Tasho është një Sebastião Salgado shqiptar – një sy që sheh me ndjeshmëri dhe pasion. 

Ai është një James Nachtwey i qetë – që dokumenton jo për sensacion, por për të dhënë kuptim, për të ruajtur, për të nderuar. Sepse, siç thuhet: “Një fotografi e mirë është ajo që përhap emocion edhe pa pasur nevojë për fjalë.” 

Dhe një tjetër thënie e prek saktë thelbin e veprës së tij: “Është një mënyrë për të ndalur kohën. Është një mënyrë për të mbajtur gjallë një moment që përndryshe do të kishte kaluar pa u vënë re.”

Në fund, duartrokitjet nuk ishin thjesht një shenjë vlerësimi – ishin një falënderim i heshtur, por i thellë. 

Një përkulje ndaj kontributit të një njeriu që me mjeshtërine dhe profesionalizmin e pakrahasueshëm, me aparatin e tij ka shkruar historinë tonë vizuale.

 Ishte një natë që do të mbahet mend – jo vetëm për dokumentarin, por për emocionin që la pas. 

Një nderim i merituar. Një art i vërtetë që mbetet.

Roland Tasho është shembulli i një profesionalizmi të rrallë – një mjeshtër që ka punuar me seriozitet të palodhur dhe përkushtim të pandërprerë për mbi katër dekada. Nje fotoreporter  inteligjent, i papërtuar dhe me një ndjeshmëri të thellë ndaj realitetit, ai ka qenë gjithmonë i pranishëm aty ku historia lëvizte, duke e ndalur atë në çaste të paharrueshme.

Me kamerën e tij, Tasho nuk ka thjesht fotografuar, por ka bërë epokë. Ai ka qenë dëshmitar dhe pjesë e evolucionit të një shoqërie të tërë – duke e treguar atë në bardh e zi kur koha ishte e ashpër, dhe në ngjyra kur shpresa lulezonte. Fotot e tij janë vetë jeta: të vërteta, të drejtpërdrejta, dhe të mbushura me emocione që nuk zbehen me kohën. 

Sepse një njeri i mirë si ai, nuk e sheh fotografinë si zanat, por si mision.

Pergatiti:Liliana Pere.