"Zadeja "Krijuesi i ADN-së Sonore Shqiptare"Babai i Muzikës Profesionale Shqiptare"
- 5 days ago
- 3 min read
Revista Prestige .
"Zadeja "Krijuesi i ADN-së Sonore Shqiptare"
"Çesk Zadeja " Babai i Muzikës Profesionale Shqiptare"
"Maestro i Shkodrës, Gjeni i Kombit"
Emri që Ndërtoi Historinë e Muzikës Shqiptare. Kompozitori i Madh që Kompozoi… Perla për Shpirtin Shqiptar
Magjistari që Shkroi Perla në Partitura. Perlat e Tingujve Shqiptarë nga Dora e një Gjeniu si Çesk Zadeja
Historia e jetës.
Në një cep të qetë të Shkodrës, mes tingujve të natyrës dhe zërave të shpirtit popullor, lindi një djalosh që do të sillte dritë në shpirtin e një kombi të tërë përmes muzikës. Ai nuk ishte thjesht një kompozitor – ai ishte një rrëfimtar i emocioneve shqiptare, një arkitekt i tingujve që ringjallnin kujtesën kolektive. Çesk Zadeja – një emër që nuk tingëllon vetëm si notë e muzikës shqiptare, por si një gur themeli në historinë e saj. Për shumëkënd, ai është "Babai i Muzikës Shqiptare", por për ata që kanë ndier veprat e tij në thellësi të zemrës, ai është edhe babai i ndjenjës së përbashkët, frymëzimit të pastër dhe elegancës shpirtërore që muzika mund të dhurojë.
Ai përthithi thellë meloditë e vendlindjes dhe i përktheu në gjuhën e universit: në simfoni, rapsodi dhe balada, ku çdo tingull mban aromën e tokës shqiptare. Nga Shkodra në Moskë e deri në Romë, zëri i tij udhëtoi me dinjitet dhe dashuri për atdheun.
✨️✨️✨️
- Emri: Çesk Zadeja lindi në
8 qershor 1927 në Shkodër
"Babai i Muzikës Shqiptare"
✨️✨️✨️
Zadeja u formua në një nga akademitë më prestigjioze të botës , në Moskë , ku u zhyt në thellësitë e teorisë muzikore, kompozimit simfonik dhe dirigjencës. Aty ai u përball me fuqinë e madhështisë klasike ndërkombëtare, por nuk e harroi kurrë zërin e fyellit shqiptar.
✨️✨️✨️
- Kontributi në Shqipëri
Pas kthimit në Tiranë, ai dha kontribut të jashtëzakonshëm në ndërtimin e strukturës së muzikës profesioniste shqiptare. Ishte ndër themeluesit e Institutit të Lartë të Arteve (sot Universiteti i Arteve), dhe përmes mësimdhënies formoi breza të tërë kompozitorësh, dirigjentësh e muzikantësh. Ishte frymëzues dhe promotor i institucioneve muzikore që ndërtuan bazën e artit kombëtar shqiptar.
Ai solli një identitet kombëtar në muzikën shqiptare — një identitet që rrënjët i kishte në folklorin dhe shpirtin popullor, por që u skalit me mjeshtëri në format ndërkombëtare.
✨️✨️✨️
- Veprat më të njohura
🎼 Rapsodia Shqiptare
🎼 Baladë për violinë dhe piano
🎼 Suitë simfonike
🎼 Katër pjesë për piano
🎼 Këngë për kor
🎼 Muzikë për teatro, balet dhe filma
Këto vepra nuk janë thjesht tinguj, por peizazhe të gjalla, tablo tingëllore ku shfaqen malet, lumenjtë, nënat shqiptare, dashuritë e përmbajtura dhe qëndresat e një populli.
✨️✨️✨️
- Diskografia ndërkombëtare
🎹 "Këngë, Muzika Shqiptare për Piano, Vëll. 1" – interpretuar nga pianistja Kirsten Johnson (Guild GMCD 7257)
"Rapsodi, Muzika Shqiptare e Pianos, Vëll. 2" – Kirsten Johnson,
✨️✨️✨️
- Thënie dhe reflektime për të
“Ai nuk kompozonte, ai përkthente shpirtin e një kombi në nota.”
“Zadeja është ajo urë që lidh të kaluarën folklorike me të ardhmen simfonike të Shqipërisë.”
“Tingujt e tij mbajnë në vete aromën e një vendi që kërkon të këndojë edhe kur hesht.”
✨️✨️✨️
Çesk Zadeja nuk jeton më në një trup njerëzor që ecën rrugëve të Tiranës apo Shkodrës, por ai jeton në çdo hap të valleve tona, në çdo tingull të një koncerti, në çdo zë studenti që mëson një fugë shqiptare.
Ai është dhe mbetet gurthemel i një kulture muzikore që frymëzon sot e kësaj dite.
Në nderim të tij, çdo notë është një përkulje. Çdo fjalë është një duartrokitje.
Një kujtesë e nderim me shkrim është një histori të mëdhenjsh!
Pergatiti:Liliana Pere.
