Naimi "zemër trimi" "Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin shqipëtar, Zemrën ti ma gatove, plot me dëshirë e me zjarr." Naim Frashëri

Sot datëlindja e Naimit, "zemër trimit"

"Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin shqipëtar,

Zemrën ti ma gatove, plot me dëshirë e me zjarr."

Naim Frashëri

*Lindja e një drite:

Frashëri i Përmetit dhe familja e shenjtë.

Në vitin 1846, në zemrën e malësive shqiptare, në fshatin Frashër të Përmetit, lindi një dritë që do të ndriçonte shpirtin dhe ndërgjegjen e kombit shqiptar, Naim Frashëri.

Ai erdhi në jetë në një familje të shquar për atdhedashuri dhe kulturë. Babai i tij, Halit Beu, ishte një burrë me shpirt të madh dhe me mendje të ndritur, ndërsa nëna, Emineja, rriti bijtë me dashuri për vendin dhe besimin në dije.

*Vëllezërit e tij, Abdyli, udhëheqësi politik i Lidhjes së Prizrenit dhe Samiu, mendimtari enciklopedik, formuan së bashku me Naimin trininë e shenjtë të Rilindjes Kombëtare. Familja Frashëri nuk ishte vetëm një vatër shqiptare, ajo ishte një akademi shpirtërore, një burim frymëzimi për gjithë kombin.

*Rruga drejt diturisë: Janina dhe horizontet e diturisë

Naimi kreu fillimisht shkollën në vendlindje, më pas vijoi në gjimnazin Zosimea të Janinës, ku përvetësoi gjuhë të shumta: greqishten, turqishten, persishten, arabishten, dhe më vonë edhe frëngjishten. Mësimi për të ishte arsim, ishte një akt dashurie ndaj dijes dhe një mision për t’ia dhënë këtë pasuri kombit të vet.

"O drit’ e diturisë, që shpirtin ma ke zbukuruar,

Ti më dhe jetë, ti më dhe krah, më ke nderuar!"

* Punonjës i Perandorisë, shërbëtor i Shqipërisë

Në Stamboll, Naimi punoi për Perandorinë Osmane si zyrtar në Ministrinë e Arsimit, por në zemrën e tij ai ishte gjithmonë shërbëtor i Shqipërisë. I përfshirë në shoqërinë "Shoqëria e të Shtypurit Shkronja Shqip", u bë shtyllë e përpjekjeve për botimin e librave shqip, duke sfiduar ndalimet osmane dhe errësirën e padijes.

"Njerëzia pa dituri,

Është si nata pa ylli."

Vepra që ndërtuan shpirtin kombëtar

Naim Frashëri nuk ishte thjesht poet, por ndërtues i shpirtit të kombit. Ai shkroi mbi natyrën, fenë, historinë dhe gjuhën shqipe, duke i dhënë popullit një gjuhë të ndritshme dhe një ndërgjegje kombëtare.

Në “Bagëti e Bujqësi”, ai këndon me mall për Shqipërinë:

"O malet e Shqipërisë dhe ju o lisat e gjatë,

Fushat e gjëra me lule, q’u kam ndër mënt dit’ e natë."

Në “Historia e Skënderbeut”, i dha kombit një figurë heroike e të pavdekshme:

"Shqipëria ka pasë burra

Që luftojnë për liri."

Me “Qerbelanë”, shkroi një vepër universale për drejtësinë dhe sakrificën:

"Dheu s’vlen pa njeri,

Njeriu pa shpirt, s’vlen hiç."

Në “Fletore e Bektashinjet”, Naimi ndërthur filozofinë, besimin dhe humanizmin:

"Bota është një, të gjithë jemi vëllezër,

Zoti është dashuri, jo ndasi e urrejtje."

Ai ishte një poet profet, një filozof rilindës, një prift i shenjtë i kombit shqiptar.

*Shpirti që digjej për Atdheun

Në zemrën e tij, Naimi mbante mallin për Frashërin, për Shqipërinë që nuk e pa kurrë të lirë. Por ai e ndërtoi lirinë me penën dhe frymën e tij.

Ai besonte në një Shqipëri të ndritur nga drita e dijes dhe bashkimit:

"Dhe një ditë do të vijë ajo ditë e bekuar,

Kur Shqipëria do jetë e bashkuar!"

*Ikja dhe përjetësimi

Naim Frashëri u nda nga jeta më 20 tetor 1900 në Stamboll. Por vdekja nuk e ndali.

Në vitin 1937, eshtrat e tij u sollën në Tiranë dhe prehen sot në Varrezat e Dëshmorëve, si një orakull i gjallë i frymës kombëtare. Vepra e tij është përmendore që rri përjetë në gjuhën dhe zemrën shqiptare.

"I vdekur jam për së gjalli,

Po për së vdekuri jam gjallë!"

Lavdi Naimit, poetit të shpirtit shqiptar, filozofit të dashurisë dhe dritës.

Ai është zëri që ngjallet sa herë flitet shqip, sa herë dëgjohet zëri i lirisë, sa herë hapet një libër dhe ngrihet një flamur.

Pergatiti:

Revista Prestige.

Liliana Pere.