Revista Prestige ka nderin t’ju prezantojë: Angelin Preljocaj, Koreografi shqiptar që ktheu lëvizjen në art dhe Shqipërinë në krenari ndërkombëtare

Revista Prestige ka nderin t’ju prezantojë: Angelin Preljocaj, Koreografi shqiptar që ktheu lëvizjen në art dhe Shqipërinë në krenari ndërkombëtare

Ka artistë që vallëzojnë dhe artistë që, nëpërmjet vallëzimit, shkruajnë poezi me trupin. Angelin Preljocaj është një nga emrat që jo vetëm ndriçon skenat botërore, por edhe mishëron një kulturë që tejkalon kufijtë. Emri i tij u bashkohet së fundmi Akademisë së Arteve të Bukura të Francës,  një nga institucionet më prestigjioze në botë. Ky është një vlerësim jo vetëm për karrierën e tij të jashtëzakonshme, por edhe për rrënjët e tij shqiptare, për trashëgiminë që ai bart dhe për talentin që sfidon çdo kufi kombëtar.

Origjina.

I lindur në Francë më 1957 nga prindër shqiptarë të ardhur nga Vermoshi dhe Ulqini, Angelin Preljocaj trashëgoi nga familja jo vetëm mallin e emigrimit, por edhe dinjitetin dhe etjen për liri. Prindërit e tij, të arratisur nga regjimi komunist, e rritën me dashurinë për artin, disiplinën dhe rrënjët shqiptare – një trashëgimi që ai e ka përkthyer në art universal.

Arsimi .

Disiplinë klasike, shpirt novator

Preljocaj u formua në baletin klasik në Francë dhe më pas ndoqi studime me mjeshtra si Merce Cunningham në SHBA. Ky kombinim i teknikës klasike me frymën moderne e bëri atë një zë të veçantë në skenën ndërkombëtare, ku vallëzimi nuk ishte më vetëm estetikë, por filozofi, revoltë dhe ndjenjë.

Veprat.

 Trupi si instrument filozofik

Pas themelimit të kompanisë së tij në vitin 1984, Angelin krijoi një gjuhë të re koreografike. Balete si Le Parc, Romeo e Julieta, Blanche Neige, Paysage Après la Bataille, janë shfaqur në skena të mëdha si Opera e Parisit, La Scala e Milanos, New York City Ballet dhe Berlin Ballet. Në to, ai e shndërroi trupin njerëzor në medium të thellë emocional dhe intelektual, ku çdo lëvizje sfidonte gravitetin e mendimit.

Jetë personale.

Art dhe bashkëjetesë krijuese

I martuar me kineasten Valérie Müller, Preljocaj ka bashkëpunuar në projekte filmike që eksplorojnë ndërthurjen e trupit me kinemanë, duke e zgjeruar dimensionin e tij artistik edhe përtej skenës së baletit.

Nderimet.

 Një emër që lartëson dy kombe

Angelin Preljocaj është vlerësuar me:

Chevalier de la Légion d’Honneur dekorata më e lartë franceze

Grand Prix National de la Danse

Benois de la Danse

Bessie Award (New York)

Anëtar i Akademisë së Arteve të Bukura të Francës (2025)

Anëtar i jashtëm i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë

Ai është një ambasador i kulturës shqiptare dhe i profesionalizmit të lartë artistik, që përfaqëson me dinjitet dy botë – atë nga e ka prejardhjen dhe atë ku e ka ndërtuar emrin.

 Kur arti bëhet atdhe i përbashkët

Në një botë ku identitetet shpesh ndahen, Angelin Preljocaj është dëshmia që arti na bashkon. Ai nuk është thjesht koreograf.

 është një rrëfimtar i një kulture që nuk është e vogël, por e pamatshme në shpirt. 

Me këtë arritje të fundit, ai nuk lartëson vetëm emrin e tij, por edhe atë të Shqipërisë, në mënyrën më të bukur: në heshtje, përmes lëvizjes, përmes artit që flet për të gjithë ne.

Pergatiti: Liliana Pere.