Search Results

Festimi i fejesës apo i martesës me një unazë, është sot një pjesë përbërëse e shumë kulturave. Por mund të habiteni kur të mësoni se mbajtja e unazës në gishtin e katërt të dorës së majtë, është një traditë që daton të paktën 1 mijë vjet më parë. Ajo është një praktikë që mendohet se rrjedh nga besimi, se një venë gjaku shkon nga ky gisht deri në zemër. Ajo quhet ndryshe Vena Amoris. Kjo ide shpesh i atribuohet egjiptianëve, grekëve dhe romakëve të lashtë, por origjina e vetë unazës mbetet ende e paqartë. Gjithsesi arkeologët kanë zbuluar unaza ari që i përkasin epokës së Egjiptit të Lashtë. Por para mbretërimit të Ptolemenjve, nuk ka pasur asnjë ceremoni zyrtare martese. Kontratat martesore praktikoheshin, por ato mbetën të kufizuara kryesisht ndërmjet familjeve. Nga Egjipti, përdorimi i unazave besohet se është përhapur te grekët dhe etruskët, dhe kësisoj në Romën e lashtë. Edhe pse në fakt grekët e lashtë shkëmbyen unazat si simbole të dashurisë, jo të martesës. Atëherë, kur nisën të përdoren filluan unazat e fejesës? Kur flitet mbi origjinën e përdorimit të unazave për fejesa, të gjitha rrugët të çojnë në Romë, ose të paktën kështu do të dukej. “Unazat romake që bartin simbolin e 2 duarve të shtrënguara, kuptohen zakonisht si unaza fejese, shpjegon Karen Hersh, profesore e historisëklasike greke dhe romake në Universitetin Tempëll. Ky simbol i duarve të kapura me njëra-tjetrën, është një emblemë e përbashkët midis grekëve dhe romakëve, duke i dhënë njëfarë besimi faktit se midis këtyre popujve kishte njëshkëmbim të ndërsjellë. Në përgjithësi, unazat ishin tepër të rëndësishme për kulturat e lashta, thotë Hersh, që është edhe autore e librit “Dasma Romake: Rituali dhe kuptimi i tyre në Antikitet”. Ato tregonin pasurinë dhe statusin, dhe mbaheshin nga ata që kishin role të veçanta politike dhe përfaqësonin një rëndësi simbolike dhe fetare. Dëshmi të tjera nënvizojnë përdorimin e unazave në fejesat romake. Për shembull Plini Plaku, vuri në dukje se në kohën e tij “një unazë prej hekuri i dërgohet si dhuratë një gruaje kur është e fejuar, por pa asnjë gur në të”. “Ka prova të mjaftueshme tëthuhet se unazat jepeshin si një shenjë premtimi”- thekson Hersh. Unaza do të ofrohej në një ngjarje të njohur si sponsalia, një marrëveshje joformale për t’u martuar, normalisht midis dhëndrit dhe babait të nuses. Këto unaza fejese – të njohura si Annuli Pronubi – mund të kenë ndryshuar me kalimin e kohës, nga unazat e thjeshta të hekurit të përshkruara nga Plini në ato prej argjendi dhe ari. Rreth shekullit III Pas Krishtit, ishte një praktikë e zakonshme (të paktën në mesin e elitave) që fejesat të shoqëroheshin me këto materiale më të vlefshme. Megjithëse unazat e martesës ka të ngjarë të mos jenë përdorur në Romën e lashtë, praktika e ofrimit të tyre për të kremtuar fejesat, mund të ketë frymëzuar përdorimin e tyre gjatë ceremonive të dasmës nga Kisha e krishterë. Në mesjetë, ato ishin shndërruar në një simbol të dashurisë dhe të bashkimit të përhershëm.Pra akti i vendosjes së një unaze në gishtin e dikujt me synimin për t’u martuar, ka një histori të gjatë. Natyrisht, jo çdo pjesë e traditës është e lashtë:unaza e fejesës e zbukuruar me diamante, është krijuar si rezultat i një marketingu dinak që i ka fillesat vetëm nga mesi i shekullit XX-të. / Discover Magazine – Bota.al S ✕

Plazhi i Jalit është një plazh i cili ndodhet në Gjirin e Jalit, pak minuta nga fshati Vuno, një nga vendet më të bukura dhe të veçanta për ujin, rërën, klimën dhe jodin e detit. Një parajsë natyrore e vizatuar si nga dora e njeriut, paraqet karakteristika shumë të dobishme për shëndetin. Nëse keni vizituar Dhërmiun, Himarën apo plazhe të tjera të bregdetin Jonian mos humbi mundësinë për të parë qoftë edhe për pak orë këtë plazh të Vunoit. Plazhi i Jalës Gjiri i Jalit; Vuno Gjiri i Jalit; Vunoi Është e habitshme, tërheqja e këtij vendi kur dihet se aty nuk ka ndër të tjera, as infrastrukturë të zhvilluar hotelesh, siç ofrohet për shembull në Dhërmi, e megjithatë, forca e bukurisë së gjirit ka rolin e magnetit, ajo vetëm tërheq, dhe ju do të ktheheni këtu vit pas viti, pa Vunoi Jali, është një nga plazhet më të bukur të të gjithë bregdetit jonian, i strukur thellë, mes kodrinave me ullinj e me shtëpitë e bukura të Vunoit mbi kokë, gjelbërimit të përhershëm të shkurreve, i rrethuar me shkëmbinj të lartë, që krijojnë gjire të vegjël e të mahnitshëm, tepër joshës për të rinjtë dhe adhuruesit e vetmisë dyshe.Ngjyrat e papërsëritshme të ujit, që thyejnë kontraste smeraldi, bluje të thellë, portokallije të ndezur në perëndim, janë një spektakël i vërtetë, para të cilit edhe vetullngrysuri më i pandjeshëm do të dorëzohej.Plazhi ndodhet rreth pesë kilometra larg nga rruga kombëtare Vlorë - Sarandë , në dalje të fshatit Vuno.Me të kaluar kanionin e Gjipesë ju do të hasni bokërrimat e Vunoit, monument natyror, të krijuara nga gërryerja e shtresave të tokës nga ujrat sipërfaqësore të cilat kanë krijuar kanale gjigante, buzët e të cilëve ngrihen pothuajse pingul për t’u bashkuar me majat e mbuluara me shkurre të dendura. Ky është treguesi i parë që tregon se jeni afruar në Jal.Plazhi i Jalit, është një nga atraksionet kryesore të të gjithë krahinës, falë peisazhit mahnitës, plazheve të pastra me rërë të bardhë dhe ujrave të kristalta. Famën dhe emrin Jali e krijoi që kur u zgjodh nga elita ushtarake gjatë viteve 70-të, për t’u ndërtuar qendra e pushimeve për ushtarakët, e cila vazhdon të funksionojë edhe sot si e tillë.Bukuria e gjirit do t’ju bëjë për vete që lart në kodër, vend i cili i bën të gjithë të ndalojnë për të shkrepur foto. Kjo është edhe arsyeja se pse në internet fotot më popullore të Jalit, janë pikërisht ato të gjirit nga maja e kodrës. Jali është zgjedhur që në fillim prej pothuaj të gjithë adhuruesve të natyrës e të aventurës, si një vend i përshtatshëm për kampingje. Që në fillimet e viteve 2000, kur frekuentimi i pushimeve po bëhej masiv, vizitorët e parë kishin zbritur në Jal dhe kishin ngulur çadrat e tyre.Sot aty janë ngritur pjesa më e madhe e kampingjeve të bregdetit. Të strehuar nën ullishte, por edhe fare pranë detit, aventurierët, por edhe shumë familjarë që nuk duan të shpenzojnë për pushime luksoze,

Transformimi i ri i pabesueshëm i flokëve të Nicole Kidman do t'ju lërë pa fjalë Nicole Kidman ka bërë shumë modele flokësh gjatë viteve, por ajo e fundit mund të jetë më magjepsja e saj deri më tani. Aktorja e A Family Affair zbuloi një look krejt të ri për një fotosesion me L'Officiel, dhe fotot janë mahnitëse. Nicole veshi disa ansamble të ndryshme, ku pjesa e spikatur ishte një fustan lëkure dramatike, i gjatë dhe i zi, të cilin e veshi të zbërthyer dhe guximshëm të ulët. Flokët e saj të gjata u ngacmuan në valë të plota, që të kujtonin fijet e famshme të Bridget Bardot dhe ato theksoheshin në mënyrë perfekte me nuanca të ndryshme bionde. Një tjetër vështrim e pa Nicole-n të kthehej tek rrënjët e saj kokëkuqe teksa pozonte në një karrige me një pallto të zezë dhe taka të larta. Në intervistën për median, ajo foli për këngën e saj të re në Netflix, The Perfect Couple, me protagonist Liev Schrieber, si dhe për thrillerin e saj erotik Babygirl që del në kinema në dhjetor. Nicole foli gjithashtu se si është jeta për të, bashkëshortin e saj, Keith Urban dhe dy vajzat e tyre, Sunday, 16 dhe Faith, 13. Nicole ka bërë një sërë modelesh flokësh të ndryshme gjatë viteve Duke shpjeguar se oraret e tyre të ngjeshur nënkuptojnë se ata rrallë janë në shtëpi, Nicole tregoi se si e menaxhuan jetën në rrugë. "Unë jam e gatshme të udhëtoj, gjë që shumë njerëz nuk janë," tha ajo. "Fëmijët e mi janë të gatshëm të udhëtojnë... ndoshta më pak tani [që janë më të rritur], por ata janë gjithashtu shumë të interesuar për botën." Puna e saj i ka marrë ata nëpër botë, gjë për të cilën Nicole është e lumtur. Keith Urban, Sunday Rose Kidman-Urban, Faith Margaret Kidman-Urban, Sybella Hawley, Nicole Kidman, Vajzat e Nicole dhe Keith kanë dalë në qendër të vëmendjes "Ata thonë se kanë kaq shumë vula në pasaportën e tyre, më shumë se shumica e njerëzve që janë rreth të tetëdhjetave," vazhdoi Nicole. "Kjo sepse kur ishin të vegjël, ata jetonin në Marok dhe më pas shkuam në shkretëtirën e Algjerisë, ku ata kalëruan devetë dhe në tregje për tre muaj e gjysmë". Ajo shtoi: "Ata kanë jetuar në Francë, Australi, Angli, Skoci, Irlandë, Azi, Vietnam, Hong Kong, kudo". Sunday iu bashkua mamasë së saj në Javën e Modës në Paris Ndërsa ata i kanë mbrojtur fëmijët e tyre nga sytë e publikut gjatë viteve, së fundmi e diela dhe Besimi kanë dalë në qendër të vëmendjes. E diela ishte plus-one e mamasë së saj në një sfilatë të modës Balenciaga në Paris gjatë verës. Në bisedë me Victoria Beckham për Vogue Australia, Nicole dha një pasqyrë të vendimit të saj për të lejuar vajzën e saj t'i bashkohej asaj. Keith Urban dhe Nicole Kidman në AFI Life Achievement Award duke nderuar Nicole Kidman mbajtur në The Dolby Theatre më 27 Prill 2024 në Los Anxhelos, Kaliforni.© Getty Images Nicole ndan vajzat e saj me Keith Urban "Ajo donte të shkonte për një kohë të gjatë. Kjo ishte sulmi i saj në të, dhe kjo ishte ajo." Megjithatë, megjithëse kohët e fundit ajo kishte edhe vajzën e saj t'i bashkohej asaj për një festë Omega në Lojërat Olimpike 2024 në Paris, Nicole shtoi: "Unë jam si jo, jo më", duke shpjeguar: "Është një shtytje. Nuk dua. ta mbaj mbrapa sepse nuk dua ta përkëdhel”.

A është e mundur të jesh një “nënë e përkryer”? Në shoqërinë e sotme, të qenit “nënë e përkryer” shpesh duket si diçka e paarritshme. Por çfarë do të thotë në të vërtetë të jesh një nënë e përkryer? Dhe më e rëndësishmja: A është kjo diçka e arritshme? Shumë gra ndihen nën trysninë për të qenë të përsosura në çdo aspekt të jetës së tyre, si në punë, ashtu edhe në familje. Përsosmëria duket sikur është bërë e detyrueshme, kjo ide buron nga rrjetet sociale, mediat dhe pritshmëritë e shoqërisë e familjes. Gratë shpesh ndihen të detyruara të jenë të suksesshme në punë, nëna të përkushtuara dhe të mbajnë një shtëpi të përsosur, të gjitha në të njëjtën kohë. Realiteti: Përsosmëria është një mit Realiteti është se përsosmëria nuk ekziston. Të qenit një “nënë e përkryer” është një mit që mund të krijojë më shumë shqetësim sesa lumturi. Nënat janë qenie njerëzore dhe si të gjithë të tjerët, kanë kufizimet e tyre. Gabimet janë pjesë e natyrshme e prindërimit dhe janë ato që i bëjnë fëmijët të mësojnë për jetën. Një nga hapat më të rëndësishëm që nënat mund të ndërmarrin është të pranojnë se gabimet janë pjesë e natyrshme e jetës. Të jesh një prind i mirë nuk do të thotë të jesh i përsosur, por të tregosh dashuri, mbështetje dhe kujdes për fëmijët. Kur nënat pranojnë gabimet e tyre, ato jo vetëm që lehtësojnë trysninë mbi veten, por gjithashtu u mësojnë fëmijëve të tyre rëndësinë e të qenit të sinqertë dhe të vërtetë. Në vend që të përpiqen për përsosmëri, nënat duhet të përqendrohen në të qenit “nënë e mjaftueshme”. Kjo nënkupton që të jesh e pranishme emocionalisht, mbështetëse dhe të krijosh një mjedis të sigurt dhe të dashur për fëmijët e tu. Kjo është ajo që fëmijët kanë më shumë nevojë. Të qenit një nënë e përkryer është një ide që ekziston vetëm në teori. Në praktikë, të jesh një nënë e mirë është më shumë çështje e të qenit e përkushtuar dhe e pranishme për fëmijët, Në fund të fundit, nënat duhet të kujtojnë se ajo që fëmijët e tyre kanë më shumë nevojë është dashuria, kujdesi dhe mirëkuptimi, jo përsosmëria. Prandaj, le të heqim dorë nga ideja e “përsosmërisë”. /Telegrafi/

Ka vende në botë që jo vetëm mbajnë vepra me vlera të mëdha artistike dhe kulturore, por që në thelb janë thesare të vërteta. Vendndodhje unike, godina të krijuara nga arkitektë dhe dizajnerë të famshëm, këto janë pjesë e listës së muzeve më spektakolarë në botë. Po ju tregojmë këto tempuj të kulturës dhe vepra arkitekturore me një bukuri të pashoqe. Musée Atelier Audemars Piguet në Zvicër është një tjetër ndërtesë e vendosur në zemër të Valle de Joux. Me një formë spirale që simbolizon historinë e kompanisë dhe origjinën e kësaj zone, ky muze është goxha i veçantë. Muzeu Bauhaus Archive në Berlin është modifikuar nga projekti origjinal i Walter Gropius. Një ndër muzetë më spektakolarë në botë për t'u zbuluar në çdo detaj dhe aspekt. Ju prezantojmë me muzetë më të bukur në botë Guggenheim Museum, Bilbao është një tjetër godinë që të jep idenë e një anije gjigante që reflekton dritën duke dhënë një efekt unik në pamjen e jashtme. Në ndërtesë janë përdorur panele titani të lëmuar që ngjajnë me luspat e peshkut. Muzeu Kistefos në Oslo të Norvegjisë është një tjetër objekt që vjen si pjesë e listës së muzeve më të bukur në botë. Një ndërtesë me formë të lakuar e krijuar nga grupi danez i arkitektëve, Bjarke Ingels. Përveçse muze dhe galeri arti, kjo godinë ka edhe funksionin e urës. Lojërat argëtuese të dritës dhe reflektimit të saj e bëjnë edhe më unik dizajnin në tërësi. Nuk mund të harrohet Italia, për muzetë e bukur. Muzeu Messner Mountain Corones është një vepër arkitekturore që përzihet mjeshtërisht me mjedisin përreth. E ndërtuar brenda një mali shkëmbor që garanton një pamje fantastike të Dolomiteve nga çdo kënd i mundshëm, kjo kryevepër nga Zaha Hadid është një tjetër simbol i ekselencës italiane. Ju prezantojmë me muzetë më të bukur në botë Getty Images Këto janë vetëm disa nga muzetë me bukuri të rrallë, e nëse mendoni të bëni udhëtimin e radhës, vizita në një nga këto muze mund të jetë një eksperiencë e paharruar për ju.

Ishulli me plazhe mahnitëse që nuk vizitohet vetëm prej famës së keqe të Napoleonit NGA LIVING Ishulli me plazhe mahnitëse që nuk vizitohet vetëm prej Korsika – e njohur si ishulli i mrekullueshëm i grekëve të lashtë me mijëra kilometra bregdet – konsiderohet ende si një destinacion ‘sekret’ pasi pak turistë e zgjedhin atë në sezonin veror. Por meqënëse besohet se aty ka lindur perandori famëkeq Napoleon Bonaparte, nuk preferohet nga turistët francezë, shkruan rrjeti britanik The Mirror. Ishulli me plazhe mahnitëse që nuk vizitohet vetëm prej Janine Marsh, e cila jeton në veri të Francës thotë se është e habitur përse bashkëatdhetarët e refuzojnë ishullin që dikur ka qenë italian, teksa tregonte për rrjetin GB Neës: “Është vend i mrekullueshëm, i mbushur me pemë të egra limoni, fiku e ullinj. Fshatra të vegjël piktoreskë qe i ngjitën faqes së malit si midhjet në kurrizin e balenës, me arkitekturë të stilit barok, fortifikime të vjetra dhe plazhe me rërë të pastër.” Ishulli ka më shumë se 200 plazhe dhe mbanë një prej hekurudhave me të bukura të Evropës. Ishulli me plazhe mahnitëse që nuk vizitohet vetëm prej Ndërsa Porto-Vecchio, është qyteza piktoreske me pamje sensacionale të plazhit Santa Giulia. Porti më jugor i ishullit, Bonifacio tërheq vëmendjen me citadelën në majë të shkëmbit. Operatorët turistike thonë se nëse mërziteni në Korsika, ishulli italian i Sardenjës është vetëm një orë larg me traget. Korsika është një vendbanim me sens të lartë pavarësie dhe kërkon shkëputjen nga Franca, e cila e ka blerë atë nga Italia shekuj më pare. Living

Na birte e shekullit e Ri/ qe plakun e lame ne shejtnine e tij...Migjeni i pashmangshem si cdo pervjetor te tij... Nga ana estetike, Migjeni përfaqëson një uragan të vërtetë, që vjen bashkëkohës me shkrimtarë të tjerë në botë, por krijimtaria e tij është dhe shumë e veçantë për realitetin e vjetër, provincial e arkaik shqiptar. Përpara se Migjeni të debutonte në letërsinë shqipe, poezia shqipe në vetvete vuante nga patriotizmi folklorik (i pashmangshëm në fillimet e letërsisë shqipe të Rilindjes, por që tashmë ishte kthyer në një eter asfiksues) që përfaqësohej nga uniformiteti i vargut 8-rrokësh popullor. Rimat e detyruara, fjalët e mbushura me origjinë nga gjuhët osmane dhe greke përfaqësonin në dukje një rregull që nuk ekzistonte në botën shqiptare, një tip bejtezimi që kishte betonizuar fjalën shqip në kërkim të motiveve klasike, derisa shfaqet Migjeni që me vargun e tij të lirë tregon dhe dëshmon kaosin e botës shqiptare. Migjeni me instinktin e një poeti të ri, e kupton se koha e klasicizmit të trashëguar nga letërsitë e mëdha pjesë të kurrikulave ku ishin formuar të gjithë ata që merreshin me poezinë shqipe ka kaluar dhe se fjala shqip kërkon ritme dhe tonalitete të tjera për të përfaqësuar më mirë botën e brendshme të njeriut shqiptar që nga sistemi i mileteve të Perandorisë Otomane po dilte në dritën e individualizmit dhe përsosjes së vet morale.

Nënë Tereza Anjezë Gonxhe Bojaxhiu (sot zyrtarisht Mary Theresa Bojaxhi; Shkup, 26 gusht 1910 – Kalkutë, 5 shtator 1997) e njohur zakonisht si Nënë Tereza e Kalkutës (dhe e nderuar në kishën katolike si Shën Tereza e Kalkutës ishte një murgeshë dhe misionare katolike indiane me prejardhje shqiptare U lind në Shkup, asokohe qendra e Vilajetit të Kosovës në Perandorinë Osmane. Jetoi në vendlindje për tetëmbëdhjetë vjet, ajo u shpërngul në Irlandë dhe më pas në Indi, ku jetoi pjesën më të madhe të jetës së saj. Nënë Tereza themeloi Misionarët e Bamirësisë, një kongregacion katolik, i cili në vitin 2012 kishte më shumë se 4,500 motra dhe ishte aktiv në 133 shtete. Ato ofrojnë shtëpi për njerëzit që janë duke vdekur nga HIV/AIDS, lebra dhe tuberkulozi; ato ofrojnë ushqime, klinika të lëvizshme, programe këshilluese për fëmijët dhe familjet, jetimore, dhe shkolla. Anëtarët duhet t’i përmbahen betimit të "dëlirësisë, varfërisë dhe bindjes", si dhe një kusht të katërt, për të dhënë "shërbime falas e me gjithë zemër për më të varfërit e të varfërve" Nënë Tereza ishte një tregëtare e njohur.Ishte bashkpronare e një firme ndërtimi në Shkup.Kompania e saj bëri bashkëfinancimin e projektit për ndërtimin e teatrit të parë të Shkupit.Ajo mori pjesë në zhvillimin e linjës hekururodhe që e lidh Kosovën me Shkupin,Projekt që e kishte financuar personalisht. Nënë Tereza tregonte cdo herë se ishte shumë krenare që familja e saj asnjëherë nuk e la dikë me dorë ose me zemër të zbrazët.Ajo disa herë e vizitoi edhe Kosovën .Cdo kund u admirua për veprat e saj bamirëse. Nënë Tereza është nderuar me çmimet dhe nderimet më të larta, duke përfshirë: më 1962 Çmimin e Paqes Ramon Magsaysay dhe 1979 Çmimin Nobel për Paqe. Më 19 tetor 2003, ajo u lumturua dhe u quajt "Tereza e Bekuar e Kalkutës". Për t’u kanonizuar në shenjtore, asaj duhej t’i njihej një mrekulli e dytë, në bazë të rregullave të kishës katolike. Një mrekulli e dytë i është njohur nga Papa Françesku, në dhjetor të vitit 2015, duke i hapur rrugën që ajo të shpallet e shenjt nga Kisha Katolike e Romës. Kanonizimi i saj është bërë më 4 shtator 2016, një ditë para 19-vjetorit të vdekjes së saj (5 Shtator), ku njihet edhe si dita e saj e festës. Një figurë e diskutueshme si gjatë jetës dhe pas vdekjes së saj, Nënë Tereza u admirua gjerësisht nga shumë njerëz për veprat e saj bamirëse. Ajo u vlerësua dhe u kritikua për akuza të ndryshme, të tilla si për pikëpamjet e saj për abortin dhe kontracepsionin Ajo gjithashtu ka marrë kritika për kushtet në shtëpitë që ajo ofronte për ata që ishin buzë vdekjes Biografia e saj e autorizuar u shkrua nga Navin Chawla dhe u botua në 1992, ajo ka qenë subjekt i filmave dhe librave të tjerë. Më 6 Shtator 2017, Tereza dhe Shën Françesk Saver u emëruan bashkë-mbrojtës të Arqipeshkvisë Katolike Romake të Kalkutës. Jetëshkrimi Jeta e hershme Gonxhe Bojaxhiu u lind më 26 gusht 1910 në një familje shqiptare në Üsküb (Shkup, tani kryeqyteti i Maqedonisë së Veriut), Perandoria Osmane. Ajo u pagëzua në Shkup, një ditë pas lindjes. Ajo më vonë e konsideroi 27 gushtin, ditën kur u pagëzua, "ditëlindjen e saj të vërtetë" Ajo ishte fëmija më e vogël e Nikollës dhe Drande Bojaxhiu (Bernai). Babai i saj, i cili ishte i përfshirë në politikën e komunitetit shqiptar në vilajetin e Kosovës, vdiq në vitin 1919 kur ajo ishte tetë vjeç. Ai kishte lindur në Prizren por me prejardhje familjare ishte nga Fani i Mirditës dhe nëna e saj ishte nga një fshat afër Gjakovës. Shtëpia Përkujtimore e Nënë Terezës në Shkup qytetin e saj të lindjes. Sipas një biografie të Joan Graff Clucas, Tereza u magjepsur nga tregimet e jetës së misionarëve dhe shërbimit të tyre në Bengal që kur ishte e vogël; në moshën 12 vjeçare ajo ishte e bindur që duhet të angazhohej për jetën fetare.[30] Vendosmëria e saj u forcua më 15 gusht 1928 ndërsa lutej në faltoren e Medonnës së Zezë të Vitisë, ku shpesh shkonte në pelegrinazhe Teresa u largua nga shtëpia në vitin 1928 në moshën 18 vjeçare për t'u bashkuar me Motrat e Loretos në Loreto Abbey në Rathfarnham, Irlandë, për të mësuar anglisht me synimin për t'u bërë misionare; anglishtja gjithashtu ishte gjuha e folur e Motrave të Loretos në Indi.Nga atëhere ajo nuk i ka pa më nënën dhe motrën a saj. Familja e saj jetoi në Shkup deri në vitin 1934, më pas u transferua në Tiranë. Në Tiranë familja e saj, gjegjësisht nëna Dranja, motra Agja dhe vëllau Lazri jetuan në rrugën "Hajdar Hidi" 41 pranë katedrales katolike në rrugën e Kavajës në shtëpinë e Avni Zajmit. Ajo arriti në Indi në vitin 1929 dhe filloi novatorin e saj në Darjeeling, në Himalajet e poshtme,[38] këtu ajo mësoi bengalishten dhe dha mësim në Shkollën e Shën Terezës pranë manastirit të saj. Tereza mori Betimet fetare e saj të para më 24 maj 1931. Ajo zgjodhi të emërohej pas Terezes së Lisjës, shenjtore mbrojtëse të misionarëve; sepse një murgeshë në manastir kishte zgjedhur tashmë atë emër, Agnesa zgjodhi drejtshkrimin e saj në spanjisht (Teresa, shqiptim: [Tereza]) Tereza mori Betimet solemne të saj më 14 maj 1937 ndërsa ishte mësuese në shkollën e manastirit Loreto në Entally, në Kalkutën Lindore. Ajo shërbeu atje për afro njëzet vjet dhe u emërua drejtoreshë e shkollës në vitin 1944. Megjithëse Tereza gëzonte mësimin në shkollë, ajo gjithnjë e më shumë shqetësohej nga varfëria që e rrethonte në Kalkutë.[46] Uria e Bengalit e 1943 solli mjerimin dhe vdekjen në qytet, dhe Dita e Veprimit të Drejtpërdrejtë në Gusht 1946 filloi një periudhë të dhunës myslimane-hindu. Misionarët e Bamirësisë Three-story building with a sign and a statue Misionarë të Bamirësisë, Shtëpia e nënës në Kolkata. Artikulli kryesor: Misionarët e Bamirësisë Më 10 shtator 1946, Tereza përjetoi atë që ajo e përshkroi më vonë si "thirrje brenda thirrjes" kur udhëtoi me tren për në manastirin Loreto në Darjeeling nga Kalkuta për tërheqjen e saj vjetore. "Unë do të largohesha nga manastiri dhe t'i ndihmoja të varfërit ndërsa jetonim në mesin e tyre. Ishte një urdhër. Të dështosh do të ishte të prishësh besimin . Joseph Langford më vonë shkroi, "Megjithëse askush nuk e dinte atë kohë, Motra Terezë sapo ishte bërë Nënë Tereza" Ajo filloi punën misionare me të varfërit në 1948, duke zëvendësuar zakonin e saj tradicional Loreto me një sari të thjeshtë pambuku të bardhë me një kufi blu. Teresa adoptoi nënshtetësinë indiane, kaloi disa muaj në Patna për të marrë trajnim bazë mjekësor në Spitalin e Familjes së Shenjtë dhe u fut në lagjet e varfëra.Ajo themeloi një shkollë në Motijhil, Kalkuta, para se të fillonte të kujdeset për të varfërit dhe të uriturit Në fillim të vitit 1949 Tereza u bashkua në përpjekjet e saj nga një grup i grave të reja, dhe ajo hodhi themelet për një bashkësi të re fetare duke ndihmuar "më të varfërit midis të varfërve". Përpjekjet e saj shpejt tërhoqën vëmendjen e zyrtarëve indiane, përfshirë kryeministrin.[54] Teresa shkruajti në ditarin e saj se viti i saj i parë ishte i mbushur me vështirësi. Pa të ardhura, ajo lypte për ushqime dhe furnizime dhe përjetoi dyshim, vetminë dhe tundimin për t'u kthyer në komoditetin e jetës së manastirit gjatë këtyre muajve të hershëm: Zoti ynë dëshiron që unë të jem një murgeshë e lirë e mbuluar me varfërinë e kryqit. Sot, mësova një mësim të mirë. Varfëria e të varfërve duhet të jetë aq e vështirë për ta. Ndërsa kërkoja një shtëpi, unë eca dhe eca derisa mu acaruan krahët dhe këmbët. Mendova se sa duhet të dhembin në trup dhe shpirt, duke kërkuar shtëpi, ushqim dhe shëndet. Pastaj, komoditeti i Loreto [ish-kongregacioni i saj] erdhi për të më tunduar. "Ju duhet të thoni vetëm fjalën dhe gjithçka që do të jetë përsëri e juaja", vazhdoi të thotë Tempter. ... Me zgjedhjen e lirë, Perëndia im, dhe nga dashuria për ju, unë dëshiroj të qëndroj dhe të bëj çfarëdo që të jetë vullneti juaj i Shenjtë në lidhje me mua. Nuk e lëshova një lot të vetëm. Four nuns in sandals and white-and-blue saris Misionarët e Bamirësisë në sari-të tradicionale. Më 7 tetor 1950, Tereza mori lejen e Vatikanit për kongregacionin dioqezan, i cili do të bëhej Misionarët e Bamirësisë Sipas fjalëve të saj, do të kujdesej për "të uriturit, të zhveshurit, të pastrehët, të gjymtuarit, të verbrit, lebrozët, për të gjithë ata njerëz që ndihen të padëshiruar, të pa dashur, të pa dashur për të gjithë shoqërinë, njerëz që janë bërë barrë për shoqërinë dhe janë të turpëruar nga të gjithë Në 1952, Tereza hapi bujtinë e saj të parë me ndihmën e zyrtarëve të Kalkutës. Ajo shndërroi një tempull Hindu të braktisur në Shtëpinë Kalighat për Vdekjen, falas për të varfërit, dhe e quajti atë Kalighat, Shtëpia e Zemrës së Pastër (Nirmal Hriday). Ata që u sollën në shtëpi morën kujdes mjekësor dhe mundësinë për të vdekur me dinjitet në përputhje me besimin e tyre: Myslimanëve ju lexua Kuran, hindusët morën ujë nga Ganga dhe katolikët morën vajosje ekstreme. "Një vdekje e bukur", tha Tereza, "është për njerëzit që kanë jetuar si kafshë të vdesin si engjëj - të dashur dhe të kërkuar". White, older building Nirmal Hriday, bujtësi i Kalkutës së Nënë Terezës, në 2007. Ajo hapi një bujtinë për ata me lebër, duke e quajtur atë Shanti Nagar (Qyteti i Paqes).[60] Misionarët e Bamirësisë krijuan klinika për shtrirjen e lebrozit në të gjithë Kalkutën, duke siguruar ilaçe, veshje dhe ushqim.[61] Misionarët e Bamirësisë morën një numër gjithnjë e më të madh të fëmijëve të pastrehë; në vitin 1955 Tereza hapi Nirmala Shishu Bhavan, Shtëpia e Fëmijëve të Zemrës së Papërlyer, si një strehë për jetimët dhe rininë e pastrehë. Kongregacioni filloi të tërheqë rekrutë dhe dhurime, dhe deri në vitet 1960 ajo kishte hapur hotele, jetimore dhe shtëpi lebrike në të gjithë Indinë. Tereza pastaj zgjeroi kongregacionin jashtë vendit, duke hapur një shtëpi në Venezuelë në 1965 me pesë motra Shtëpitë u ndoqën edhe në Itali (Romë), Tanzani dhe Austri në 1968, dhe gjatë viteve 1970 kongregacioni hapi shtëpi dhe fondacione në Shtetet e Bashkuara dhe dhjetëra vende në Azi, Afrikë dhe Evropë. Misionarët e Vëllezërve të Bamirësisë u themeluan në vitin 1963, dhe një degë soditëse e Motrave ndoqi në 1976. Lay Katolikë dhe jo-Katolikë u regjistruan si Bashkëpunëtorët e Nënë Terezës, Bashkëpunëtorët e Sëmurë dhe Vuajtjeve, dhe Misionarët e Lay të Bamirësisë. Duke iu përgjigjur kërkesave të shumë priftërinjve, në 1981 Nënë Tereza themeloi Lëvizjen Corpus Krishti për Priftërinjtë [65] dhe me Joseph Langford Misionarët e Etërve të Bamirësisë në 1984, për të kombinuar qëllimet profesionale të Misionarëve të Bamirësisë me burimet e priftërisë. Deri në vitin 1997, kongregacioni 13 anëtarësh i Kalkutës ishte rritur në më shumë se 4000 motra që menaxhonin jetimore, strehimore të SIDA-ve dhe qendra bamirësie në të gjithë botën, duke u kujdesur për refugjatët, të verbrit, të paaftë, të moshuarit, alkoolistët, të varfërit dhe të pastrehët dhe viktimat e përmbytjeve, epidemive dhe krizë urie.[67] Deri në vitin 2007, Misionarët e Bamirësisë numëruan rreth 450 vëllezër dhe 5000 motra në të gjithë botën, duke operuar 600 misione, shkolla dhe strehimore në 120 vende.] Bamirësia ndërkombëtare Tereza tha: "Me anë të gjakut, unë jam Shqiptare. Nga nënshtetësia, një indiane. Me anë të besimit, unë jam një murgeshë katolike. Sa i përket thirrjes sime, unë i përkas botës. Sa i përket zemrës time, unë i përkas plotësisht zemrës së Jezusit.[4] Ajo fliste rrjedhshëm pesë gjuhë - Bengalisht, Shqip, Serbisht, Anglisht dhe Hindi- ajo bëri udhëtime të rastit jashtë Indisë për arsye humanitare Në kulmin e Rrethimit të Beirutit në 1982, Tereza shpëtoi 37 fëmijë të bllokuar në një spital të linjës së përparme duke ndërmjetësuar një armëpushim të përkohshëm midis ushtrisë izraelite dhe guerileve palestinezë. E shoqëruar nga punëtorët e Kryqit të Kuq, ajo udhëtoi nëpër zonën e luftës për në spital për të evakuuar pacientët e rinj. Kur Evropa Lindore përjetoi rritje të hapjes në fund të viteve 1980, Tereza i zgjeroi përpjekjet e saj drejt vendeve komuniste që kishin refuzuar Misionarët e Bamirësisë. Ajo filloi dhjetëra projekte, e pavendosur nga kritikat për qëndrimet e saj kundër abortit dhe divorcit: "Pavarësisht se kush thotë çfarë, duhet ta pranosh me një buzëqeshje dhe të bësh punën tënde". Ajo vizitoi Armeninë pas tërmetit të vitit 1988 dhe u takua me Nikolai Ryzhkov, Kryetar i Këshillit të Ministrave. Tereza udhëtoi për të ndihmuar të uriturit në Etiopi, viktima të rrezatimit në hernernobil dhe viktimat e tërmetit në Armeni Në vitin 1991 ajo u kthye në Shqipëri për herë të parë, duke hapur një shtëpi të Misionarëve të Bamirësisë në Tiranë.[78] Deri në vitin 1996, Tereza ka operuar 517 misione në mbi 100 vende.[79] Misionarët Bamirësisë së saj të u rritën nga dymbëdhjetë në mijëra, duke u shërbyer "më të varfërve të të varfërve" në 450 qendra në të gjithë botën. Misionarët e parë të shtëpisë së bamirësisë në Shtetet e Bashkuara u krijuan në rajonin e South Bronx të New York City dhe me 1984 kongregacioni operoi 19 institucione në të gjithë vendin.[80] Përkeqësimi i shëndetit dhe vdekja Tereza pati një sulm në zemër në Romë në 1983 ndërsa ajo ishte duke vizituar Papën Gjon Pali II. Pas një sulmi të dytë në 1989, ajo mori një kardiak artificial. Në 1991, pas një periudhe pneumonie në Meksikë, ajo pati probleme shtesë të zemrës. Edhe pse Tereza ofroi të jepte dorëheqjen si kreu i Misionarëve të Bamirësisë, me një votim të fshehtë motrat e kongregacionit votuan që ajo të qëndronte dhe ajo ra dakord të vazhdonte.[81] Në Prill 1996 ajo ra, duke thyer kolarbonin e saj, dhe katër muaj më vonë ajo pati malarje dhe Infrakt në zemër. Edhe pse Tereza kishte një operacion në zemër, shëndeti i saj ishte në rënie të qartë. Sipas Kryepeshkopit të Kalkutës Henry Sebastian D'Souza, ai urdhëroi një prift të kryente një ekzorcizëm (me lejen e saj) kur ajo u shtrua në spital për herë të parë me probleme kardiake, sepse ai mendonte se mund të ishte nën sulm nga djalli. Më 13 Mars 1997 Tereza dha dorëheqjen si kreu i Misionarëve të Bamirësisë dhe ajo vdiq në 5 Shtator.[83] Në kohën e vdekjes së saj, Misionarët e Bamirësisë kishin mbi 4,000 motra dhe një vëllazëri të lidhur me 300 anëtarë që operonin 610 misione në 123 vende.[84] Këto përfshijnë strehimin dhe shtëpitë për personat me HIV/AIDS, lebrozën dhe tuberkulozin, kuzhinat e supave, programet e këshillimit për fëmijë dhe familje, jetimore dhe shkolla. Misionarët e Bamirësisë u ndihmuan nga bashkëpuntorët që numëruan mbi një milion deri në vitet 1990. Tereza u shtrua në një repart në një arkivol të hapur në Shën Thomas, Kalkuta, për një javë para funeralit të saj. Ajo mori një funeral shtetëror nga qeveria indiane në shenjë mirënjohjeje për shërbimin e saj për të varfërit e të gjitha feve në vend. I ndihmuar nga pesë priftërinj, Sekretari i Kardinal i Shtetit Angelo Sodano, përfaqësuesi i Papës, kreu ritet e fundit.[87] Vdekja e Terezës hidhëroi komunitetet laike dhe fetare. Kryeministri i Pakistanit Nawaz Sharif e quajti atë "një individ të rrallë dhe unik, e cila jetoi gjatë për qëllime më të larta. Përkushtimi i saj gjatë gjithë jetës për kujdesin e të varfërve, të sëmurëve dhe të pafavorshëmve ishte një nga shembujt më të lartë të shërbimit për njerëzimin. "[88] Sipas ish Sekretarit të Përgjithshëm të U. N. Javier Pérez de Cuéllar, "Ajo është Kombet e Bashkuara. Ajo është paqe në botë" Njohja dhe pritja India Tereza u njoh për herë të parë nga qeveria indiane më shumë se një e treta e një shekulli më parë, duke marrë Padma Shri në 1962 dhe Amimin Jawaharlal Nehru për Mirëkuptim Ndërkombëtar në 1969.[89] Ajo më vonë mori çmime të tjera indiane, duke përfshirë edhe Bharat Ratna (çmimin më të lartë civil të Indisë) në 1980.[90] Biografia zyrtare e Terezës, nga Navin Chawla, u botua në 1992. Në Kalkuta, ajo adhurohet si hyjni nga disa hindusë. Për të përkujtuar 100 vjetorin e lindjes së saj, qeveria e Indisë lëshoi një monedhë speciale 5 coin (shumën e parave që Tereza kishte kur arriti në Indi) më 28 gusht 2010. Presidenti Pratibha Patil tha: "E veshur me një sari të bardhë me një kufi blu, ajo dhe motrat e Misionarëve të Bamirësisë u bënë një simbol i shpresës për shumë njerëz - të moshuarit, të varfërit, të papunët, të sëmurët, të sëmurët përfundimisht dhe ata të braktisur nga familjet e tyre ". Pamjet indiane të Terezës nuk janë uniformisht të favorshme. Aroup Chatterjee, një mjek i lindur dhe rritur në Kalkuta i cili ishte një aktivist në lagjet e qytetit për vite me radhë, rreth vitit 1980 përpara se të transferohej në Mbretërinë e Bashkuar, tha se ai "kurrë nuk ka parë madje ndonjë murgeshë në ato lagje".[94] Hulumtimi i tij, që përfshin më shumë se 100 intervista me vullnetarë, murgesha dhe të tjerë të njohur me Misionarët e Bamirësisë, u përshkrua në një libër të vitit 2003 kritik për Terezën.[94] Chatterjee e kritikoi atë për promovimin e një "kulti të vuajtjes" dhe një imazh të shtrembëruar, negativ të Kalkutës, duke e ekzagjeruar punën e bërë nga misioni i saj dhe për keqpërdorimin e fondeve dhe privilegjeve në dispozicion të saj.[94][95] Sipas tij, disa nga problemet higjenike që ai kishte kritikuar (ripërdorimi i gjilpërave, për shembull) u përmirësuan pas vdekjes së Terezës në 1997. Bikash Ranjan Bhattacharya, kryetar i Komunës së Kolkatës nga 2005 deri në 2010, tha se "ajo nuk kishte asnjë ndikim domethënës në të varfërit e këtij qyteti", "lavdëroi sëmundjen", në vend që ta trajtonte atë dhe keqinterpretoi qytetin: "Pa dyshim që kishte varfëri në Kalkuta, por ajo kurrë nuk ishte një qytet i lebrave dhe lypësve, siç e paraqiti Nënë Tereza”.[96] Nacionalistët Hindu, Partia Bharatiya Janata u përleshën me Terezën mbi Dalits Christian por e lavdëroi atë në vdekje dhe dërgoi një përfaqësues në funeralin e saj.[97]Sidoqoftë, Vishwa Hindu Parishad kundërshtoi vendimin e qeverisë për t'i dhënë asaj një funeral shtetëror. Sekretari Giriraj Kishore tha se "detyra e saj e parë ishte ndaj Kishës dhe shërbimi shoqëror ishte i rastësishëm", duke e akuzuar atë për favorizimin e të krishterëve dhe kryerjen e "pagëzimeve të fshehta" të vdekjes.[98][99] Në një haraç të faqes së parë, Frontline Indian për dy javë hodhi poshtë akuzat si "të rreme" dhe tha se ato "nuk kishin bërë asnjë ndikim në perceptimin e publikut për punën e saj, veçanërisht në Kalkuta". Duke vlerësuar "kujdesin e saj vetëmohues", energjinë dhe trimërinë, autori i haraçit kritikoi fushatën publike të Teresës kundër abortit dhe pretendimin e saj për të qenë jo politik Në shkurt 2015 Mohan Bhagwat, udhëheqësi i organizatës së djathtë hindu Rashtriya Swayamsevak Sangh, tha se qëllimi i Terezës ishte "të shndërronte personin, i cili po shërbehej, në një të krishterë".[101] Ish zëdhënësi i RSS MG Vaidhya mbështeti vlerësimin e Bhagwat, dhe organizata akuzoi mediat për "shtrembërim të fakteve në lidhje me komentet e Bhagwat". Deputeti i Kongresit të Trinamoolit Derek O'Brien, kreu i CPI -së Atul Anjan dhe shefi i ministrit të Delhi Arvind Kejriwal protestuan kundër deklaratës së Bhagwatit.[102] Gjetiu President and Mrs. Ronald Reagan with Mother Teresa, standing at a microphone Presidenti Ronald Reagan prezanton Nënë Terezën me Medaljen Presidenciale të Lirisë në një ceremoni të Shtëpisë së Bardhë ndërsa Zonja e Parë Nancy Reagan duket, më 20 qershor 1985. Tereza mori çmimin Ramon Magsaysay për Paqen dhe Mirëkuptimin Ndërkombëtar, dhënë për punë në Azinë Jugore ose Lindore, në 1962. Sipas citimit të saj, "Bordi i Besuarve njeh njohjen e saj të mëshirshme të të varfërve të varfër të një toke të huaj, në shërbimin e të cilit ajo ka udhëhequr një kongregacion të ri".Nga fillimi i viteve 1970, ajo ishte një personazh i famshëm ndërkombëtar. Fama e Terezës mund t'i atribuohet pjesërisht dokumentarit të Malcolm Muggeridge, 1969, Diçka e bukur për Zotin, dhe librit të tij të vitit 1971 me të njëjtin emër. Muggeridge po kalonte një udhëtim shpirtëror të vetin në atë kohë.[104] Gjatë xhirimeve, pamjet e xhiruara në ndriçim të dobët (veçanërisht në Shtëpinë për Vdekjen) mendohej se nuk ka të ngjarë të përdoren nga ekuipazhi. Në Angli, pamjet u zbuluan se ishin mjaft të ndriçuara dhe Muggeridge e quajti atë një mrekulli të "dritës hyjnore" nga Tereza. Anëtarët e tjerë të ekuipazhit thanë se ishte për shkak të një lloji të ri të filmit ultra të ndjeshëm Kodak Muggeridge u kthye më vonë në katolicizëm. Rreth kësaj kohe, bota katolike filloi ta nderonte Terezën publikisht. Papa Pali VI i dha asaj përurimin Papa Gjon XXIII Çmimin e Paqes në 1971, duke lavdëruar punën e saj me të varfërit, shfaqjen e bamirësisë së krishterë dhe përpjekjet për paqen,[108] dhe ajo mori Pacem në Terris Award në 1976.[109] Pas vdekjes së saj, Tereza përparoi me shpejtësi në rrugën drejt shenjtërimit. Ajo u nderua nga qeveritë dhe organizatat civile dhe u emërua një Shoqërues Nderi të Urdhrit të Australisë në 1982 "për shërbimin ndaj komunitetit të Australisë dhe njerëzimit në përgjithësi".[110] Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara dhuruan një numër çmimesh, duke kulmuar me Urdhrin e Meritës në 1983 dhe shtetësinë nderi të Shteteve të Bashkuara në 16 nëntor 1996.[111] Shqipëria i dha asaj Nderin e Artë të Kombit në 1994,[100] por pranimi i saj për këtë dhe Legjioni i Nderit Haitik ishte i diskutueshëm. Tereza u kritikua për përkrahje të fshehtë të Duvaliers dhe biznesmenëve të korruptuar si Charles Keating dhe Robert Maxwell ; ajo i shkroi gjykatësit të gjykimit të Keating-ut, duke kërkuar pastërti. Universitetet në Indi dhe Perëndim i dhanë diplomat e saj të nderit. Çmime të tjera civile përfshinin izemimin Balzan për promovimin e njerëzimit, paqes dhe vëllazërimit midis popujve (1978) [113] dhe Çmimin Ndërkombëtar Albert Schweitzer (1975).[114] Në prill të vitit 1976 Tereza vizitoi Universitetin e Scranton në Pensilvanian veriperëndimore, ku mori Medaljen La Storta për Shërbimin Njerëzor nga presidenti i universitetit William J. Byron. Ajo sfidoi një audiencë prej 4500 vetash për të "njohur njerëzit e varfër në shtëpinë tuaj dhe lagjen lokale", duke ushqyer të tjerët ose thjesht duke përhapur gëzim dhe dashuri,[116] dhe vazhdoi: "Të varfërit do të na ndihmojnë të rritemi në shenjtëri, sepse ata janë Krishti në maskën e shqetësimit ".[115] Në gusht 1987 Tereza mori një doktor nderi të gradës së shkencave shoqërore, në njohje të shërbimit të saj dhe ministrisë së saj për të ndihmuar të varfërit dhe të sëmurët, nga universiteti.[117] Ajo u foli përpara 4,000 studentëve dhe anëtarëve të Dioqezës së Scranton [118] për shërbimin e saj ndaj "më të varfërve të të varfërve", duke u thënë atyre "të bëjnë gjëra të vogla me shumë dashuri". Në 1979, Tereza mori themimin Nobel për Paqen "për punën e ndërmarrë në luftën për të kapërcyer varfërinë dhe shqetësimin, që gjithashtu përbën një kërcënim për paqen". Ajo refuzoi një banket ceremonial konvencional për laureatë, duke kërkuar që kostoja e tij prej 192,000 dollarë t'u jepej të varfërve në Indi dhe duke thënë se shpërblimet tokësore ishin të rëndësishme vetëm nëse e ndihmuan atë për të ndihmuar nevojtarët e botës. Kur Tereza mori çmimin, ajo u pyet: "cfarë mund të bëjmë për të promovuar paqen botërore?" Ajo u përgjigj: "Shkoni në shtëpi dhe doni familjen tuaj". Duke u bazuar në këtë temë në ligjëratën e saj për Çmimin Nobel, ajo tha: "Rreth botës, jo vetëm në vendet e varfëra, por e gjeta varfërinë e Perëndimit aq shumë më të vështirë për tu hequr. Kur marr një person nga rruga, i uritur, i jap një pjatë oriz, një copë bukë, e kam kënaqur. Unë e kam hequr atë uri. Por një person që është i mbyllur, që ndihet i padëshiruar, i padashur, i tmerruar, personi që është dëbuar nga shoqëria - se varfëria është aq e lëndueshme dhe aq shumë, dhe e shoh shumë të vështirë ". Tereza veçoi abortin si "shkatërruesin më të madh të paqes sot. Sepse nëse një nënë mund ta vrasë vetë fëmijën e vet - atë që mbetet për mua të të vras dhe të më vrasësh - nuk ka asgjë në mes. Barbara Smoker i revistës laike humaniste The Freethinker kritikoi Terezën pas çmimit të Temimit të Paqes, duke thënë se promovimi i saj i mësimeve morale katolike mbi abortin dhe kontracepsionin largoi fondet nga metodat efektive për të zgjidhur problemet e Indisë.[123] Në Konferencën e Katërt Botërore për Gratë në Pekin, Tereza tha: "Sidoqoftë ne mund ta shkatërrojmë këtë dhuratë të amësisë, veçanërisht nga e keqja e abortit, por edhe duke menduar se gjërat e tjera si punët ose pozicionet janë më të rëndësishme sesa të duash". Gjatë jetës së saj, Tereza ishte në mesin e 10 grave të para në sondazhin vjetor më të admiruar të burrave dhe grave Gallup 18 herë, duke përfunduar së pari disa herë në vitet 1980 dhe 1990.[125] Në vitin 1999 ajo drejtoi Listën e Gallup të Njerëzve më të Admiruar të Shekullit 20,[126] duke anketuar të gjitha përgjigjet e tjera vullnetare me një diferencë të gjerë, dhe ishte e para në të gjitha kategoritë kryesore demografike përveç shumë të rinjve. Kritikat Artikulli kryesor: Kritikat ndaj Nënë Terezës Sipas një shkrimi të akademikëve kanadezë Serge Larivée, Geneviève Chénard dhe Carole Sénéchal, klinikat e Terezës morën miliona dollarë në donacione, por kishin mungesë të kujdesit mjekësor, diagnozë sistematike, ushqimit të nevojshëm dhe analgjezikëve të mjaftueshëm për ata me dhimbje; sipas mendimit të tre akademikëve, "Nënë Tereza besonte se të sëmurët duhet të vuajnë si Krishti në kryq".Thuhej që paratë shtesë mund të kishin shndërruar shëndetin e të varfërve të qytetit duke krijuar lehtësira të përparuara të kujdesit paliativ . Një nga kritikët më të hapur të Teresës ishte gazetari, kritiku letrar dhe antiteizti anglez, Christopher Hitchens, nikoqir i dokumentarit Hell's Angel (1994) dhe autor i esesë Pozicioni Misionar: Nënë Tereza në Teori dhe Praktikë (1995) i cili shkroi në një artikull të 2003 : "Kjo na kthen në korrupsionin mesjetar të kishës, e cila u shiti indulgjenave të pasurve ndërsa predikonte zjarr ferr dhe vazhdimësi ndaj të varfërve. [Nënë Tereza] nuk ishte shoqe e të varfërve. Ajo ishte shoqe e varferise . Ajo tha se vuajtja ishte një dhuratë nga Zoti. Ajo e kaloi jetën duke kundërshtuar shërimin e vetëm të njohur për varfërinë, që është fuqizimi i grave dhe emancipimi i tyre nga një version blegtoral i riprodhimit të detyrueshëm. "[132] Ai e akuzoi atë për hipokrizi për zgjedhjen e trajtimit të përparuar për gjendjen e saj të zemrës.[133][134] Hitchens tha se "qëllimi i saj nuk ishte t'i ndihmonte njerëzit" dhe se ajo gënjeu donatorët se si u përdorën kontributet e tyre. "Ishte duke folur me të që unë zbulova, dhe ajo më siguroi që nuk po punonte për të lehtësuar varfërinë", ai tha, "Ajo po punonte për të zgjeruar numrin e katolikëve. Ajo tha: 'Unë nuk jam punëtore sociale. Unë nuk e bëj këtë për këtë arsye. Unë e bëj atë për Krishtin. Unë e bëj atë për kishën. ' [135] Megjithëse Hitchens mendoi se ishte dëshmitari i vetëm i thirrur nga Vatikani, Aroup Chatterjee (autori i Nënë Terezës: Tregimi i Untold ) gjithashtu u thirr për të paraqitur prova që kundërshtonin fajësimin dhe kanonizimin e Teresës; [136] Vatikani kishte hequr " avokatin e djallit " tradicional, i cili shërbeu për një qëllim të ngjashëm. Grupet për të drejtat e abortit kanë kritikuar gjithashtu qëndrimin e Terezës kundër abortit dhe kontracepsionit.[ Jeta shpirtërore Duke analizuar veprimet dhe arritjet e saj, Papa Gjon Pali II tha: "Ku e gjeti Nënë Tereza forcën dhe këmbënguljen për ta vendosur veten plotësisht në shërbim të të tjerëve? Ajo e gjeti atë në lutje dhe në soditje të heshtur të Jezu Krishtit, Fytyra e tij e Shenjtë, zemra e tij e shenjtë."[140] Në mënyrë private, Tereza përjetoi dyshime dhe luftë në bindjet e saj fetare që zgjatën afro 50 vjet (deri në fund të jetës së saj); sipas postulatorit të saj, Brian Kolodiejchuk, "Ajo nuk ndjeu praninë e Zotit çfarëdo; ... në zemrën e saj ose në eukaristi".[141] Tereza shprehu dyshime të mëdha për ekzistencën dhe dhimbjen e Zotit për mungesën e besimit të saj: Ku është besimi im? Edhe thellë poshtë ... nuk ka asgjë tjetër veç boshllëkut dhe errësirës. ... Nëse ka Zot - të lutem më fal. Kur përpiqem të ngre mendimet e mia në Parajsë, ekziston një zbrazëti e tillë bindëse që ato shumë mendime kthehen si thika të mprehta dhe dëmtojnë vetë shpirtin tim Outdoor bas-relief plaque Pllakë kushtuar Nënë Terezës në Sheshin Wenceslas, Olomouc, Republika Çeke. Kolodiejchuk (zyrtari përgjegjës për mbledhjen e provave për kanonizimin e saj) mendoi se pakënaqësia e saj mund të keqinterpretohej nga disa, por besimi i saj se Zoti po punonte përmes saj ishte i pakënaqur; megjithëse ajo ishte dashur për afërsinë e humbur te Zoti, ajo nuk e vuri në dyshim ekzistencën e tij.[143] Tereza mund të ketë provuar diçka të ngjashme me Jezusin, i cili tha kur u kryqëzua: " Eli Eli lama sabachthani? " ("Zoti im, Zoti im, pse më ke braktisur?"). Kolodiejchuk tërhoqi një krahasim me mistikun e shekullit të 16-të Gjoni i Kryqit, i cili krijoi frazën " Nata e errët e shpirtit ".[104] Shenjtorë të tjerë (përfshirë këtu emrin e Teresë të Lisjës, që e quajti atë një "natë pa asgjë") kishin përvoja të ngjashme të thatësisë shpirtërore Sipas James Langford, këto dyshime ishin tipike dhe nuk do të ishin pengesë për kanonizimin. . Pas dhjetë vjet dyshimesh, Tereza përshkroi një periudhë të shkurtër të besimit të përtërirë. Pas vdekjes së Papës Pius XII në 1958, ajo ishte duke u lutur për të në një masë rekuizmi kur ajo u çlirua nga "errësira e gjatë: ajo vuajtje e çuditshme". Sidoqoftë, pesë javë më vonë thatësia e saj shpirtërore u kthye.[146] Teresa i shkruajti shumë letra rrëfimtarëve dhe eprorëve të saj gjatë një periudhe 66-vjeçare, më së shumti Kryepeshkopit të Kalkutës Ferdinand Perier dhe priftit Jesuit Celeste van Exem (këshilltari i saj shpirtëror që nga formimi i Misionarëve të Bamirësisë).[147] Ajo kërkoi që letrat e saj të shkatërroheshin, duke u shqetësuar se "njerëzit do të mendojnë më shumë për mua - më pak për Jezusin".[104][148] Piktura gjysmë abstrakte që nderon Nënë Terezën. Sidoqoftë, letërkëmbimi është përpiluar në Nënë Terezën: Eja Bëhu Drita ime.[104][149] Teresa i shkruajti besimtarit shpirtëror Michael van der Peet, "Jezusi ka një dashuri shumë të veçantë për ju. [Por] sa për mua, heshtja dhe zbrazëtia janë aq të mëdha, saqë unë shoh dhe nuk shoh - dëgjoj dhe nuk dëgjoj - gjuha lëviz [në lutje], por nuk flet. . . . Unë dua që ju të luteni për mua - që ta lë Atë të ketë një dorë të lirë. " Në Deus caritas est ( enciklika e tij e parë), Papa Benedikti XVI e përmendi Terezën tri herë dhe përdori jetën e saj për të sqaruar një nga pikat kryesore të enciklikës: "Në shembullin e Terezës së Bekuar të Kalkutës kemi një ilustrim të qartë të faktit se koha e kushtuar Zotit në lutje jo vetëm që nuk e privon nga shërbimi efektiv dhe i dashur ndaj fqinjit tonë, por në fakt është burimi i pashtershëm i këtij shërbimi ".[150] Ajo shkroi, "Vetëm lutja mendore dhe leximi shpirtëror mund të kultivojmë dhuratën e lutjes." [151] Megjithëse urdhri i saj nuk ishte i lidhur me urdhrat françeskan, Tereza e admiroi Françeskun e Asizit [152] dhe u ndikua nga shpirtërore françeskan. Motrat e Bamirësisë recitojnë lutjen e Shën Françeskut çdo mëngjes në meshë gjatë falënderimeve pas Kungimit, dhe theksi i tyre në ministri dhe shumë nga premtimet e tyre janë të ngjashme.[152] Françesku theksoi varfërinë, dëlirësinë, bindjen dhe nënshtrimin ndaj Krishtit. Ai kushtoi pjesën më të madhe të jetës së tij për t'i shërbyer të varfërve, veçanërisht lebrave.[153] Kanonizimi Mrekullitë dhe lumnimi Pas vdekjes së Terezës në 1997, Selia e Shenjtë filloi procesin e lumnimit (e dyta e tre hapave drejt kanonizimit) dhe Kolodiejchuk u emërua postulator nga Dioqeza e Kalkutës . Edhe pse ai tha, "Ne nuk kemi pse të vërtetojmë se ajo ishte e përsosur ose kurrë nuk bëri një gabim… ”, ai duhej të dëshmonte se virtyti i Terezës ishte heroik. Kolodiejchuk dorëzoi 76 dokumente, në total 35,000 faqe, të cilat bazoheshin në intervista me 113 dëshmitarë, të cilëve u kërkohej të përgjigjeshin në 263 pyetje.[154] Pamje xhami me njolla të momenteve kryesore në jetën e Nënë Terezës në Katedralen e Shën Nënë Terezës në Prishtinë. Procesi i kanonizimit kërkon dokumentimin e një mrekullie që vjen nga ndërhyrja e shenjtorit të ardhshëm.[155] Në 2002 Vatikani njohu si mrekulli shërimin e një tumori në barkun e Monica Besrës, një grua indiane, pas aplikimit të një dollapi që përmbante foton e Teresës. Sipas Besrës, një rreze drite që buronte nga fotografia dhe tumori i saj kanceroz ishte shëruar; megjithatë, burri i saj dhe disa nga stafi i saj mjekësor thanë që trajtimi mjekësor konvencional zhduki tumorin.[156] Doktor Ranjan Mustafi, i cili tha për New York Times që kishte trajtuar Besrën, tha se kisti ishte shkaktuar nga tuberkulozi: "Nuk ishte një mrekulli... Ajo mori ilaçe për nëntë muaj deri në një vit."[157] Sipas burrit të Besrës, "Gruaja ime u kurua nga mjekët dhe jo nga ndonjë mrekulli. . . Kjo mrekulli është një shaka.” [158] Besra tha që të dhënat e saj mjekësore, përfshirë Sonograms, recetat dhe shënimet e mjekëve, u konfiskuan nga Motra Betta nga Misionarët e Bamirësisë. Sipas Time, thirrjet drejtuar Motrës Betta dhe zyrës së Motrës Nirmala (pasardhësja e Terezës si kreu i rendit) nuk nxorrën asnjë koment. Zyrtarët në Spitalin Balurghat, ku Besra kërkoi trajtim mjekësor, thanë se ata u bënë presion nga urdhri për ta thirrur kurimin e saj për mrekulli.[158] Në Shkurt 2000, ish-Ministri i Shëndetit i Bengalit Perëndimor Partho De urdhëroi një rishikim të të dhënave mjekësore të Besrës në Departamentin e Shëndetit në Kolkata. Sipas De, nuk kishte asgjë të pazakontë në lidhje me sëmundjen dhe kurimin e saj bazuar në trajtimin e saj të gjatë. Ai tha se ai kishte refuzuar t'i jepte Vatikanit emrin e një mjeku që do të vërtetonte se shërimi i Monica Besrës ishte një mrekulli.[159] Gjatë lumnimit dhe kanonizimit të Terezës, Curia Roman (Vatikani) studioi kritika të botuara dhe të pabotuara për jetën dhe veprën e saj. Hitchens dhe Chatterjee (autori i Verdict Final, një libër kritik për Terezën) i folën gjykatës; sipas zyrtarëve të Vatikanit, pretendimet e ngritura u hetuan nga Kongregacioni për Kauzat e Shenjtorëve Grupi nuk gjeti asnjë pengesë për kanonizimin e Terezës, dhe lëshoi obstetërin e saj nihil më 21 prill 1999.Për shkak të sulmeve ndaj saj, disa shkrimtarë katolikë e quajtën atë një shenjë kundërshtie.Një komitet i veçantë mjekësor vendosi që mrekullia e Monica Besrës, një nga tre të konsideruara nga Kolodiejchuk, ishte dëshmi e ndërhyrjes hyjnore. Tereza u lumturua në 19 tetor 2003 dhe u njoh nga katolikët si e " Bekuar " Kanonizimi Më 17 dhjetor 2015, Zyra e Shtypit e Vatikanit konfirmoi se Papa Françesku njohu një mrekulli të dytë që i atribuohet Terezës: shërimi i një burri brazilian me tumore të shumta të trurit përsëri në vitin 2008.Mrekullia së pari erdhi në vëmendjen e postulacionit (zyrtarët që administrojnë çështjen) gjatë ngjarjeve të Ditës Botërore të Rinisë 2013 kur Papa ishte në Brazil atë korrik. Një hetim i mëpasshëm u zhvillua në Brazil nga 19-26 qershor 2015 i cili më vonë u transferua në Kongregacioni për Kauzat e Shenjtorëve që lëshoi një dekret që pranon që hetimi të përfundojë Françesku e kanonizoi atë në një ceremoni në 4 Shtator 2016 në Sheshin e Shën Pjetrit në qytetin e Vatikanit. Dhjetëra mijëra njerëz dëshmuan ceremoninë, përfshirë 15 delegacione qeveritare dhe 1.500 njerëz të pastrehë nga e gjithë Italia.[165][166] Ajo u transmetua drejtpërdrejt në kanalin e Vatikanit dhe transmetohej në internet; Shkupi, qyteti i lindjes së Terezës, njoftoi një festë njëjavore të kanonizimit të saj.[165] Në Indi, një Meshë e veçantë u festua nga Misionarët e Bamirësisë në Kolkata.[166] Bashkë-Patron i Arkitektonisë së Kalkutës Më 4 shtator 2017, gjatë një feste për të nderuar 1-vjetorin e kanonizimit të saj, Motra Mary Prema Pierick, eprorja e Përgjithshme e Misionareve të Bamirësisë, njoftoi se Teresa do të bëhej bashkë-mbrojtëse e Argjipeshkës së Kalkutës gjatë një Mase në Katedralen e Rruzares Më të Shenjtë në orën 5.30 pasdite, më 6 shtator 2017. Më 5 Shtator 2017, Kryepiskopi Thomas D'Souza, i cili shërben si kryetar i Argjipeshkës Katolike Romake të Kalkutës, konfirmoi se Tereza do të emërohet bashkë-mbrojtëse e Dioqezës së Kalkutës, përkrah Francis XavierMë 6 shtator 2017, rreth 500 njerëz morën pjesë në meshën në një katedrale, ku Dominique Gomes, gjenerali vendas i famshëm,[170] lexoi dekretin duke e themeluar atë si shenjtin e dytë mbrojtës të dioqezës së kryepeshkopit. Ceremonia u kryesua gjithashtu nga D'Souza dhe ambasadori i Vatikanit në Indi, Giambattista Diquattro, i cili drejton meshën dhe përuroi një statujë bronzi në kishën e Nënë Terezës që e mbante një fëmijë Kisha Katolike Romake shpalli Shën Françesk Saver shenjtorin e parë mbrojtës të Kalkutës në vitin 1986.[171] Trashëgimia dhe përshkrimet në kulturën popullore Përkujtimet Artikulli kryesor: Përkujtimet e Nënë Terezës Airport terminal, with four trees in the foreground Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës Nënë Tereza. Tereza është përkujtuar nga muzetë dhe ka emëruar patronazhin e një numri kishash. Ajo ka me emrin e saj ndërtesa, rrugë dhe komplekse, përfshirë aeroportin ndërkombëtar të Shqipërisë . Dita e Nënë Terezës (Dita e Nënë Terezës), 19 Tetor, është një festë publike në Shqipëri . Në vitin 2009 Shtëpia Përkujtimore e Nënë Terezës u hap në qytetin e saj të lindjes, Shkup, Maqedoni Veriore . Katedralja Romake Katolike në Prishtinë, Kosovë, është emëruar për nder të saj. Ndërtimi i saj, i filluar në vitin 2011, ndezi polemikë në qarqet muslimane të cilët e panë atë si të tepruar në raport me numrin e katolikëve në zonë. Një iniciativë për të ngritur një monument për Terezën në qytetin e Pejës (sipas aktivistëve, 98 përqind myslyman) u kundërshtua nga muslimanët e Kosovës Katedralja e Shën Nënë Terezës, Prishtinë. Universiteti i Grave Nënë Tereza, në Kodaikanal, është themeluar në vitin 1984 si një universitet publik nga qeveria e Tamil Nadu. Instituti Pasuniversitar dhe Kërkimi i Nënë Terezës i Shkencave të Shëndetit në Pondicherry, u krijua në 1999 nga qeveria e Puducherry . Organizata bamirëse Sevalaya drejton Shtëpinë e Vajzave Nënë Tereza, duke siguruar vajza të varfra dhe jetime pranë fshatit të pamerituar të Kasuva në Tamil Nadu me ushqim, veshje, strehim dhe arsim falas. Një numër haraçesh nga biografi i Teresës, Navin Chawla, janë shfaqur në gazetat dhe revistat indiane. Institucioni i hekurudhave në Indi prezantoi "Nëna Express", një tren të ri me emrin Nënë Tereza, më 26 gusht 2010 për të përkujtuar përvjetorin e lindjes së saj.[179] Qeveria e Tamil Nadu organizoi festime njëqindvjeçare për të nderuar Terezën në 4 Dhjetor 2010 në Chennai, të kryesuar nga kryeministri M. Karunanidhi.[180][181] Duke filluar nga 5 Shtatori 2013, përvjetori i vdekjes së saj është caktuar Dita Ndërkombëtare e Bamirësisë nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara. Në vitin 2012, Teresa u rendit në numrin 5 në sondazhin e Outlook India të Indianit më të Madh. Më 5 Shtator 2017, Katedralja e Shën Terezës, katedralja e parë Katolike Romake e quajtur për nder të Terezës, u shenjtërua në Kosovë.[184] Katedralja është gjithashtu katedralja e parë katolike romake e Kosovës. Teresa është subjekt i filmit dokumentar të vitit 1969 dhe librit të vitit 1972, Diçka e bukur për Zotin, nga Malcolm Muggeridge.[185] Filmi është vlerësuar me tërheqjen e vëmendjes së botës perëndimore ndaj Nënë Terezës. Dokumentari i Christopher Hitchens '1994, Hell's Angel, argumenton se Tereza i nxiti të varfërit të pranonin fatin e tyre; të pasurit portretizohen si të favorizuar nga Zoti.[186][187

5 shtatori i 2016-s shënoi në kalendarin Apostol Ditën e Shenjtores shqiptare, Nënë Tereza e Kalkutës. "Gjeja me e rendesishme ne jete eshte dashuria. Ketu edhe eshte fillimi i veprimtarise per te drejtat njerezore" "Paqja arrihet me vepra te dashurise" ‘’Nene Tereza’’ Duke nderuar sot Nënë Terezen, ne frymëzohemi me idealin e saj të bamirësisë. Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara shpalli datën 5 shtator, dita kur vdiq Nënë Tereza, si Ditën Ndërkombëtare të Bamirësisë. Kjo dite na fton te gjitheve mbare boten per ta nderuar dhe kujtuar Nene Terezen per rolin e pazëvendësueshëm të akteve të bamirësisë në zbutjen e krizave humanitare dhe vuajtjeve njerëzore, Ne grate do t’I bejme homazh aktivitetit e trashëgimisë së Nënë Terezës, e njohur ndërkombëtarisht dhe e vlerësuar botërisht për përkushtimin dhe punën e saj gjatë gjithë jetës në ndihmë të të sëmurëve, të varfërve e njerëzve në nevojë”, Nënë Tereza është nje ikone e humanizmit për gjithë njerëzimin anë e mbanë botës. Ajo dha dashuri dhe i dëshmoi botës shumë bujari që buron nga zemra e e nje gruaje Shqiptare Viktor Hygo do të thoshte “Në çaste të vështira lindën njerëz të mëdhenj”. Për prijësit tanë shekullorë, Nëna Terezë është dhe nje diamant i c’muar që inspiron, ndrin shpirtrat e shqiptarëve të ndarë kudo ne Bote . Është rilindase bashkohore e kombit. Ajo eshte nje hyjneshe qe do t’I falemi gjthe jeten. Dhe, nese sot kudo ne bote ka njerez (disa prej te cileve veprojne edhe ne Shqiperi), qe besojne ne nje shoqeri civile, ky institucion nuk eshte i pamundur dhe mendesite thellesisht humane te Nene Terezes nuk do te mbeten nje utopi. "Nënë Tereza e Kalkutës" u quajt kur themeloi urdhërin "Misionaret e Dashurisë" (1951) për t'u shërbyer më të varfërve dhe më të pashpresëve të Kalkutës, Indisë dhe gjithë botës. Në vitin 1979, kur mori çmimin Nobel për Paqe, e gjithë bota mësoi se Nënë Tereza ishte shqiptare. Haste vështirësi për të folur rrjedhshëm Shqip pas një largimi prej 70 vjetësh dhe qëndrimi në ambiente joshqiptare, por ajo kurre nuk e ka mohuar origjinen e saj shqiptare. Shkrimet e saj ne Shqip janë letrat e rinisë dhe më pas me familjen në shqip, përshëndetje në Shqip popullit shqiptar pas fitimit të çmimit Nobel me 1979 dhe lutja në Shqip transmetuar nga Zëri i Amerikës me 17 Qershor 1978. Në çastin e marrjes së Çmimit Nobel më 1979, një nga klerikët që merrte pjesë në sallë e pyeti Nënë Terezen se nga ishte. Ajo deklaroi: “Kam lindur në Shkup, jam shkolluar në Londër, jetoj në Kalkutë dhe punoj për të gjithë njerëzit e varfër në Botë Lindi në Shkup, të Shqipërisë te pushtuar prej Perandorisë osmane, sot Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë, më datë 26 gusht 1910[4]. Një ditë pas lindjes u pagëzua në kishën e Zemrës së Krishtit nga famulltari i atëhershëm Dom Zef Ramaj, ditë të cilën ajo e llogariste si datëlindjen e saj[5]. Gonxhja ishte fëmija i tretë i Kolë Bojaxhiut me origjinë nga Mirdita dhe e Drane Bojaxhiut (mbiemri i vajzërisë Barnaj) nga Novo Sella e Gjakovës. Kola dhe Drania patën 5 fëmijë, dy nga të cilët u vdiqën në fëmijërinë e hershme. Frikë të madhe kishte nënë Drania se mos Gonxhja i vdiste menjëherë pas lindjes, sepse me trup dhe shëndet dukej e dobët. Gonxhja kishte një vëlla dhe një motër. Vëllai quhej Lazër Bojaxhiu dhe studioi në Grac të Austrisë në Akademinë Ushtarake, por për shkaqe politike emigroi qysh herët në Itali, kurse motra quhej Age Bojaxhiu. Babai i saj merrej me tregti dhe mblidhte në shtëpinë e tij artistë dhe patriotë shqiptarë. Shkupi i merret Shqipërisë prej Maqedonisë me 1 Janar 1918 në bazë të traktatit të Versajës. I ati, që ishte i përfshirë në lëvizjet politike e asaj kohe, vdes në 1919 kur ajo ishte 8 vjeçe[6]. Gonxhja mësimet e para i mori në një shkollë shqipe në Shkup, ku po ashtu e kreu dhe gjimnazin, por në gjuhën serbo-kroate. Pasionet e rinisë së Gonxhes ishin tre: të bëhej mësuese, të shkruante dhe recitonte poezi dhe të kompozonte e të luante muzikë. Emrin "Tereza" e mori kur ishte 18 vjeçe dhe u dorëzua murgeshë. Jeta si murgeshë Nënë Tereza u largua më 26 shtator 1928 nga Shkupi në drejtim të Dublinit, Irlandë. Prej kësaj dite, nënë, bijë e motër nuk do të shiheshin më kurrë. Më 12 shtator 1928, Gonxhja kishte shkruar këtë letër drejtuar tezes së saj: “Shkup 12. 09. 28 E dashura Teze Lis! Më 26 të këtij muaji po nisem prej Shkupit. S’po mund mos me ju shkrue dy tri rreshta për juve. Lamtumirë, e deshiroj që Zoti t'ju nap gjithshka që ju deshron zemna. Dua t'ju fal gjanat ma të përzemërta, Gonxhja”. Ky ishte momenti kur ajo u nda përfundimisht me familjen dhe vetëm pas 30 vitesh, do të takohej me të vëllanë, Lazrin. Kurse nëna Drania dhe motra Age, shkuan në atdhe, në Shqipëri,qysh para Luftës së Dytë Botërore. Nënë Tereza u vendos në Kalkuta (Indi) ku fillimisht u bë mësuese dhe shumë shpejt drejtore e shkollës së vajzave. "Nënë Tereza e Kalkutës" u quajt kur themeloi urdhërin "Misionaret e Dashurisë" (1951) për t'u shërbyer më të varfërve dhe më të pashpresëve të Kalkutës, Indisë dhe gjithë botës. Në vitin 1979, kur mori çmimin Nobel për Paqe, e gjithë bota mësoi se Nënë Tereza ishte shqiptare. Haste vështirësi për të folur rrjedhshëm Shqip pas një largimi prej 70 vjetësh dhe qëndrimi në ambiente joshqiptare, por ajo kurre nuk e ka mohuar origjinen e saj shqiptare. Shkrimet e saj ne Shqip janë letrat e rinisë dhe më pas me familjen në shqip, përshëndetje në Shqip popullit shqiptar pas fitimit të çmimit Nobel me 1979 dhe lutja në Shqip transmetuar nga Zëri i Amerikës me 17 Qershor 1978. Në çastin e marrjes së Çmimit Nobel më 1979, një nga klerikët që merrte pjesë në sallë e pyeti Nënë Terezen se nga ishte. Ajo deklaroi: “Kam lindur në Shkup, jam shkolluar në Londër, jetoj në Kalkutë dhe punoj për të gjithë njerëzit e varfër në Botë. Atdheu im është një vend i vogël me emrin Shqipëri”. Por Shqipëria heshtte. Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë nuk i kishte dhënë vizë nobelistes së ardhshme as sa për të parë nënën e saj që jetonte në Tiranë, as për te marrë pjesë në varrimin e saj më 1974, as për të parë varrin. Madje këtë vizë nuk ia dhane as kur fama e saj kishte marrë dhenë në të katër anët e botës deri ne fillim të viteve '90. Shqiptarja trupvogël ishte kthyer në një legjendë të gjallë. Ajo ishte nënë kujdestare e 7,500 fëmijëve në 60 shkolla, ishte nënë që mjekonte 960,000 të sëmurë në 213 dispanseri, ishte e vetmja në botë qe trajtonte 47,000 viktima të lebrozes në 54 klinika, kujdesej për 3,400 pleq të braktisur e të lënë rrugëve, në 20 shtëpi pleqsh, kishte birësuar 160 fëmijë ilegjitim e bonjakë. Këto janë shifrat e mesit të viteve '80. Deri sa Nënë Tereza ishte gjallë dhe sot e kësaj dite shifrat kanë ndryshuar shumë. Ish Presidenti i Shteteve të Bashkuara Ronald Reagan duke e shpërblyer Nënë Terezën me çmimin Medal of Freedom 1985 . Nënë Tereza nuk qe ndonjë perëndeshë dhe me të mund të fliste çdonjëri. Madje ajo kishte edhe adresë të saktë: një godinë ngjyrë hiri në Bose Road, të ndërtuar në një lagje të zhurmëshme dhe çjerrëse, të stërmbushur me njerëz, e cila vlonte nga çajbërësit, shitësit dhe tregtarë të tjerë të pjesëve më të ndryshme këmbyese si dhe lëngështrydhësit. Këtu, mu në qendër të Kalkutës shtrihej shtabi i përgjithshëm i Rregullit, "Shtëpia e Nënës", pranë portës të së cilës qe vendosur një tabelë druri ku shkruante: "Mother Teresa. IN/OUT". Shtëpinë e Nënë Terezës e kanë vizituar personalitete si mbretëresha e Britanisë, ish presidentët e Shteteve të Bashkuara George Bush e Jimmy Carter, Yasser Arafati, princesha Diana e shumë të tjerë. Nënë Tereza ka qenë mjaft bujare, humane e zemërgjerë dhe këto janë karakteristikat që do ta bëjnë të jetojë përgjithmonë në zemrat e gjithë njerëzve, sidomos në zemrat e shqiptarëve. Kur ishte e re jo vetem ka folur, por ka shkruar edhe poezi ne gjuhen Shqipe. Per shembull poezine e meposhtme e ka shkruar kur ishte 22 vjeçe gjate udhes per ne Indi. Sot kemi një dëshmi të Nënë Terezës që flet shqip më 1988, në një intervistë dhënë Zërit të Amerikës në gjuhën shqipeNënë Terezës, për të ardhur në Shqipëri iu desh të dërgonte tre letra. Ajo i kishte dërguar më parë letër Komitetit Shqiptar për Marrëdhëniet me Jashtë, por nuk mori kurrë përgjigje. Ja se si e shpjegon Lolja letren e te madhes Nena Tereze derguar Presidentit te Republikes ne vitin 1989, te cilit i theksonte se: “per 60 vjet kam vizituar shume e shume vende jashte atdheut tim”, qe eshte edhe nje fakt se ajo e konsideronte Shqipërine atdheun e saj. Me ne fund, e para pasaporte (per kete rast ishte diplomatike) e dhene per nenshtetas te huaj me origjine shqiptare iu dha pikerisht Nënë Terezes, e cila vizitoi Shqipërine me 1989. Nënë Tereza kishte gjithashtu pasaporte nga India, Vatikani, Britania e Madhe dhe Italia. Kur i thane per pasaporten Shqiptare ajo u pergjigj: “E pranoj me kenaqesi, sepse eshte pasaporta e vendit tim; atje kam Nënën dhe motren, atje kam miq e te njohur, atje shume shpejt do te hapim misionin tone e une do te jem vete aty”. Kur mori çmimin Nobel ne vitin 1979, amerikanet i ofruan nenshtetesine amerikane dhe pasaporten, por ajo nuk pranoi. Trashëgimia Nënë Tereza u bë një nga urat ndërlidhëse të njohjes së shqiptarëve në botë. Bill Clinton është shprehur në qershor 2002: “Nënë Tereza, ishte e para Ajo qe më bëri ta dua kombin shqiptar. Dhe tani ndihem shume krenar që plotesova nje detyre morale ndaj saj dhe ndaj vlerave te lirise”. Por origjina shqiptare nuk duhet absolutizuar. Duke qene shqiptare Nënë Tereza nuk i perket vetem Shqipërise, guacka etnike do ta kufizonte. Gonxhja u be qytetarja e botes, e popujve, feve dhe e qyteterimeve. Ne vitin 1950, ajo themeloi urdhrin e saj te murgeshave te quajtur Misionaret e Bamiresise qe i sherbejne teresisht te varferve. Shqiptarja trupvogel ishte kthyer ne nje legjende te gjalle. Vetem sipas te dhenave te vitit 1980, ajo ishte kujdestare e 7 500 femijeve ne 60 shkolla, mjekonte 960 000 te semure ne 213 spitale, ishte e vetmja ne bote qe trajtonte 47 000 viktima te lebrozes ne 54 klinika, kujdesej per 3 400 pleq te braktisur e te lene rrugeve ne 20 shtepi pleqsh dhe kishte biresuar 160 femije jetime. Nder titujt qe i jane dhene Nënë Terezes permenden: Pamada Shir; Gjoni XXIII per Paqe, te cilen ja dorezoi personalisht Papa Pali VI; Samaritani i Mire, ne Boston; Shperblimi Nderkombetar John Kennedy, ne Uashington; Nena e te Gjitha Nenave, Balzan; Çmimi Nobel per Paqen; Medalja e Lirise, shperblimi me i larte amerikan; Medalja e Paqes, shperblimi me i larte i Rusise; etj. Me 5 shtator 1997 : bota mesoi se Nënë Tereza ( Angel of Mersy) vdiq ne moshen 87 vjeçare duke lene pas dashuri . Nderkohe ne Maqedoni eshte botuar nje monografi se Nënë Tereza eshte maqedonase!!! Nje gje te tille degjova nje dite edhe Alsat per origjinen/dyshimet dhe spekulimet qe i bejne te tjeret lidhur me origjinen e saj. Sipas gazetes Washington Post, 16 Tetor 2003, deklarohet qarte se Nënë Tereza ka lindur ne Shkup ne kohen kur nuk kishte FYROM dhe Shkupi eshte qytet i perandorise Otomane. Me tej rithuhet fjala e Nënë Terezes qe sipas gjakut ajo eshte Shqiptare. Gjithashtu, gazeta shkruan se veren qe kaloi nje skulptor sllavo-maqedonas krijoi nje shtatore te Nënë Terezes, me mbishkrimin thjeshte si nje bije e Maqedonise, per ta derguar ne Rome me rastin e saj te shenjterimit. Por, zeri i bashkuar i Shqiptareve ne lidhje me origjinen kombetare te Nënë Terezes beri qe ai skulptor ta harronte endrren qe pati. Para meje kam librin e Kathryn Spink i perkthyer ne gjermanisht dhe biografia eshte e autorizuar nga Nënë Tereza. Origjinali eshte ne anglisht. Aty thuhet se babai i Nënë Terezes ishte nje nacionalist shqiptar i cili angazhohej per bashkimin e Kosoves me Shqipërine dhe krijimin e Shqipërise se Madhe, per kete ai kishte shkuar ne Beograd tok me konsullin italian. Kishte shkuar atje me nje shendet shume te mire dhe u kthye prapa i shtrire per vdekje. Ai i kishte 45 vjet kur vdiq. Mjeku dhe anetaret e familjes ishin te bindur se Nikola ishte helmuar ne Beograd. Jane shkruar e shkruhen edhe sot e kesaj dite me qindra vepra per te madhen Nena Tereze, por te gjitha flasin ne te verteten se ajo ishte shqiptare, siç e ka deklaruar edhe vete. Nena Tereze vdiq me 12 shtator te vitit 1997, tani ne vitin e 100 te lindjes se saj krenohemi per jeten dhe vepren e saj. BIOGRAFIA E NËNË TEREZËS Anjezë Gonxhe Bojaxhiu e njohur si Nënë Tereza lindi në Shkup më 26 gusht të vitit 1910 dhe vdiq më 5 shtator 1997 në Kalkuta, (Indi), ishte humaniste e njohur shqiptare, fituese e çmimit Nobel për Paqe. Gonxhja ishte fëmija i tretë i Kolë Bojaxhiut (Nikollë Bojaxhiu) me origjinë nga Mirdita dhe e Drane Bojaxhiut (mbiemri i vajzërisë Barnaj) nga Novo Sella e Gjakovës. Lindi në Shkup, të Shqipërisë te pushtuar prej Perandorisë osmane, sot Republika e Maqedonisë, më datë 26 gusht 1910. Shkupi i merret Shqipërisë prej Maqedonisë me 1 Janar 1918 ne baze te traktatit te Versajes. Një ditë pas lindjes u pagëzua në kishën e Zemrës së Krishtit nga famulltari i atëhershëm Dom Zef Ramaj. Kola dhe Drania kishin 5 fëmijë, dy u vdiqën në fëmijërinë e hershme. Frikë të madhe kishte nënë Drania mos Gonxhja i vdiste menjëherë pas lindjes, sepse me trup dhe shëndet dukej e dobët. Gonxhja kishte një vëlla dhe një motër. Vëllai quhej Lazër Bojaxhiu dhe studioi në Grac të Austrisë në Akademinë Ushtarake, por për shkaqe politike emigroi qysh herët në Itali. Kurse motra quhej Age Bojaxhiu. Babai i saj merrej me tregti dhe mblidhte në shtëpinë e tij artistë dhe patriotë shqiptarë. Gonxhja mësimet e para i mori në një shkollë shqipe në Shkup, ku po ashtu e kreu dhe gjimnazin, por në gjuhën serbo-kroate. Pasionet e rinisë së Gonxhes ishin tre: të bëhej mësuese, të shkruante dhe recitonte poezi dhe të kompozonte e të luante muzikë. Emrin “Tereza” e mori kur ishte 18 vjeçe dhe u dorëzua murgeshë. Nënë Tereza u largua më 26 shtator 1928 nga Shkupi në drejtim të Dublinit, Irlande. Prej kësaj dite, nënë, bijë e motër nuk do të shiheshin më kurrë. Më 12 shtator 1928, Gonxhja kishte shkruar këtë letër drejtuar tezes së saj: “Shkup 12. 09. 28 E dashura Teze Lis! Më 26 te ketij muajit po nisem prej Shkupit. S’po mund mos me ju shkruaj dy tri rreshta per juve. Lamtumire, e deshiroj qe Zoti t’ju jap gjithcka qe ju deshiron zemra. Dua t’ju fal gjerat më të përzemerta, Gonxhja”. Ky ishte momenti kur ajo u nda përfundimisht me familjen dhe vetëm pas 30 vitesh, do të takohej me të vëllanë, Lazrin. Kurse nëna Drania dhe motra Age, shkuan në atdhe, në Shqipëri, qysh para Luftës së Dytë Botërore. Nënë Tereza u vendos në Kalkuta (Indi) ku fillimisht u bë mësuese dhe shumë shpejt drejtore e shkollës së vajzave. “Nënë Tereza e Kalkutës” u quajt kur themeloi urdhërin “Misionaret e Dashurisë” (1951) për t’u shërbyer më të varfërve dhe më të pashpresëve të Kalkutës, Indisë dhe gjithë botës. Në vitin 1979, kur mori çmimin Nobel për Paqe, e gjithë bota mësoi se Nënë Tereza ishte shqiptare. Por Shqipëria nuk heshte. Republika Popullore Socialiste e Shqiperisë nuk i kishte dhënë vizë nobelistes së ardhshme as sa për të parë nënën e saj që jetonte në Tiranë, as për te marrë pjesë në varrimin e saj më 1974, as për të parë varrin. Madje këtë vizë nuk ia dhane as kur fama e saj kishte marrë dhenë në të katër anët e botës deri ne fillim të viteve ’90. Shqiptarja trupvogel ishte kthyer në një legjendë të gjallë. Ajo ishte nënë kujdestare e 7,500 fëmijëve në 60 shkolla, ishte nënë që mjekonte 960,000 të sëmurë në 213 dispanseri, ishte e vetmja në botë qe trajtonte 47,000 viktima të lebrozes në 54 klinika, kujdesej për 3 400 pleq të braktisur e të lënë rrugëve, në 20 shtëpi pleqsh, kishte birësuar 160 fëmijë ilegjitimë e bonjakë. Këto janë shifrat e mesit të viteve ’80. Deri sa Nënë Tereza ishte gjallë dhe sot e kësaj dite shifrat kanë ndryshuar shumë. Nënë Tereza nuk qe ndonjë perëndeshë dhe me të mund të fliste çdonjëri. Madje ajo kishte edhe adresë të saktë: një godinë ngjyrë hiri në Bose Road, të ndërtuar në një lagje të zhurmëshme dhe çjerrëse, të stërmbushur me njerëz, e cila vlonte nga çajbërësit, shitësit dhe tregtarë të tjerë të pjesëve më të ndryshme këmbyese si dhe lëngështrydhësit. Këtu, mu në qendër të Kalkutës shtrihej shtabi i përgjithshëm i Rregullit, “Shtëpia e Nënës”, pranë portës të së cilës qe vendosur një tabelë druri ku shkruante: “Mother Teresa.”. Shtëpinë e Nënë Terezës e kanë vizituar personalitete si: mbretëresha e Britanisë, ish presidentët e Shteteve të Bashkuara George Bush e Jimmy Carter, Yasser Arafati, princesha Diana e shumë të tjerë. Nënë Tereza ka qenë mjaft bujare, humane e zemërgjerë dhe këto janë karakteristikat që do ta bëjnë të jetojë përgjithmonë në zemrat e gjithë njerëzve, sidomos në zemrat e shqiptarëve. Disa nga çmimet dhënë në vite Nënë Terezës: Çmimi Damian Dutton 1962 – Çmimi Ramon Magsaysay 1973 – Çmimi Templeton 1978 – Çmimi Balzan 1979 – Çmimi Nobel për Paqe 1980 – Çmimi Bharat Ratna 1985 – Çmimi Medal of Freedom 1996 – Qytetare nderi e Shteteve të Bashkuara të Amerikës 1996 – Dekorata Qytetar Nderi i Kosovës Në vitin 2003, Aeroportit të Tiranës, Shqiperi iu dha emri “Nënë Terezës”. Në hyrje të këtij aeroporti më 2007 u inagurua edhe busti i saj. Medaljet Urdhri “Nënë Tereza” Urdhri “Nënë Tereza” është një dekoratë nderi e Republikës së Shqipërisë që u jepet qytetarëve shqiptarë dhe të huaj për akte të shquara humanizmi ndaj kombit shqiptar dhe njerëzimit. Dekorata prej ari i jepet me dekret nga Presidenti i Shqipërisë. Medalja humanitare “Nëna Terezë” është dekoratë shtetërore e Kosovës që u jepet qytetarëve të Kosovës e të huaj që kontribuojnë në fushën e humanizmit. Shprehja e mirënjohjes dhe nderimi i individëve Jemi popull I bekuar qe kemi lindur nje Grua me vlera gjigante humanizmi dhe bamiresie Te lumet ne nene Tereza per ju, Misionare e Dashurisë dhe e Paqes, Ne do te nderoj me gjithe jeten Do ecim perhere ne frymen dhe shembullin tuaj Ju do ngeleni Legjenda shqiptare e shekullit, te cilen e nderon e gjithe bota e qyteteruar, Nen Tereza do t'i paraprije C’do epoke te re ne Mijevjecare te Rinj. Pergatiti Liliana Pere

Tragjedi në familjen e Mariah Carey/ Këngëtarja e njohur humb nënën dhe motrën në të njëjtën ditë Nëna e Mariah Carey, Patricia dhe motra Alison, vdiqën në të njëjtën ditë gjatë fundjavës, tha këngëtarja amerikane në një deklaratë. “Zemra ime është vrarë që kam humbur nënën, fundjavën që shkoi”, tha Carey të hënën. “Mjerisht, në një kthesë tragjike të ngjarjeve, edhe motra ime humbi jetën në të njëjtën ditë.” Këngëtarja fituese e Grammy tha se ndihej e bekuar që kishte kaluar kohë me nënën e saj në javën para vdekjes së saj dhe kërkoi privatësi. Nuk janë dhënë detaje të mëtejshme për shkaqet e vdekjes. Patricia, 87 vjeçe, ishte një ish-këngëtare e operës dhe trajner vokal me origjinë irlandeze-amerikane. Në kujtimet e Carey-t 2020, “The Meaning of Mariah Carey”, këngëtarja pesë herë fituese e çmimit Grammy tregoi marrëdhënien e saj të ndërlikuar me nënën e saj, duke thënë se ajo i kishte shkaktuar asaj “shumë dhimbje dhe konfuzion”. Carey, 55 vjeçe, tha se konkurrenca kishte hyrë mes tyre. Xhelozia profesionale “vjen me territorin e suksesit, por kur personi është nëna juaj dhe xhelozia shfaqet në një moshë kaq delikate, është veçanërisht e dhimbshme”, shtoi ajo. Por ajo foli edhe për dashurinë e thellë që kishte për nënën e saj, duke shkruar në dedikim: “Për Patin, nënën time, e cila, me gjithë këtë, besoj se bëri më të mirën që mundi. Do të të dua sa më mirë që mundem, gjithmonë.” Në një intervistë me Gayle King në vitin 2022, këngëtarja tha se ajo ishte “padyshim” e prekur nga kritikat e nënës së saj kur ishte duke u rritur. Ajo shtoi se gjithmonë i kishte besuar nënës së saj ekspozimin ndaj muzikës. Edhe marrëdhënia e Carey me motrën e saj më të madhe Alison, 63 vjeçe, ishte gjithashtu komplekse. Në kujtimet e saj, ajo shkroi se ishte larguar nga ajo dhe vëllai i saj Morgan, duke thënë se ishte “emocionalisht dhe fizikisht më mirë për mua të mos kisha asnjë kontakt”. Alison e paditi Carey-n duke kërkuar dëmshpërblim 1.2 milion dollarë pas publikimit të kujtimeve për “shqetësim të madh emocional”, duke e quajtur atë “hakmarrëse”. Babai i këngëtares, Alfred, vdiq në vitin 2002 nga kanceri në moshën 72-vjeçare. Carey konsiderohet si një nga këngëtaret më të suksesshme në botë. Kënga e saj e festës All I Ëant For Christmas Is You është kënga më e shitur e Krishtlindjeve nga një artiste femër e të gjitha kohërave. Ajo mban rekordin për më shumë këngë në Billboard Hot 100 nga një artist solo me 19 këngë, ka shitur mbi 220 milionë disqe në mbarë botën dhe ka shërbyer si juriste në shfaqjen e konkursit American Idol.

Muralja “Fitorja” në faqet e artit në botë, Helidon Haliti: Vepra përcjell tek njerëzit fitoren e njeriut mbi AI | 26/08/2024 Muralja “Fitorja” në faqet e artit në botë, Helidon Haliti: Vepra përcjell tek njerëzit fitoren e njeriut mbi AI Julia Vrapi Një murale e re i shtohet Tiranës, që vjen e realizuar nga piktori Helidon Haliti. Piktori ka përfunduar këto ditë muralen me figurën e gjysmës së kalit që e quan “Fitorja”. Muralja ndodhet në fasadën e një pallati te rruga “Komuna e Parisit”, por vëmendje i kanë kushtuar dhe faqe të artit në botë siç është “amsterdamstreetart” një nga faqet më të njohura të street art. Piktori Helidon Haliti “Mjeshtër i Madh” tregon për punën me muralen, që sipas tij përcjell fitoren e njeriut mbi AI. ProfitSence Logo Veprat e Helidon Halitit edhe më parë kanë qenë në vëmendjen e publikut dhe kritikës, por këtë herë për muralen artisti tregon se tematika e saj është inteligjenca artificiale. “Vepra tek njerëzit do të përcjellë fitoren e njeriut mbi inteligjencën artificiale që e ka krijuar po vetë, por kali është në përgjithësi simbolika e inteligjencës, besnikërisë dhe fisnikërisë. Ai përcjell fat dhe optimizëm. Atë e gjejmë në të gjitha mitologjitë tona që nga lashtësia me Pirron, Aleksandërin e madh me Buqefalen) me Kostandinin e Doruntinën, Skënderbeun, etj. Tematika e murales është AI, pra inteligjenca artificiale (kaq shumë e përfolur së fundmi) dhe unë shpalos inteligjencën e kalit si fitues dhe simbol i saj, Fitores”, tregon piktori. Piktori Helidon Haliti thotë se nuk është një punë e lehtë realizimi i një muraleje. Por pasioni dhe dëshira për artin e bëri që ai të arrinte ta realizonte këtë vepër në Tiranë. “Puna e një muraleje fillon që në konceptimin e saj dhe për mua ka nisur që në muajin janar e më pas me përzgjedhjen e murit, i cili duhet të ishte sa më i pranueshëm në madhësi, si dhe në vizibilitet, dhe unë përzgjodha “Komunën e Parisit”, ku muri rrihet nga dielli pas orës 13:00 të drekës. Kjo punë bëhet në grup, pasi përgatitet muri nga specialistët sipas kërkesave të mia. Pra lyhet me astar me qëllim që të lidhet me ngjyrat akrilik, që unë përdora e më pas fillohet me vizatimin dhe pikturimin mbi vinç gjë që nuk është e lehtë për moshën time të hipësh në vinç në lartësi mbi 15 metër, por pasioni, dëshira për të lënë një vepër në qytet, si dhe dashuria për artin më bëri që t’ia arrija”, tregon piktori Helidon Haliti. Procesi artistik dhe ai ekzekutiv Piktori Helidon Haliti tregon se për këtë murale në Tiranë është punuar fizikisht rreth shtatë ditë prej tij, si dhe tre ditë nga teknikët. Por sipas tij skic ideja dhe proceset e tjera kanë zgjatur me muaj. “Pasi tjetër është procesi artistik dhe tjetër ai ekzekutiv. Kam përshtypjen se ka shumë pak artistë 56 vjeçar sot në botë të bëjnë murale”, shprehet piktori Haliti. Piktori Helidon Haliti është ndër emrat e rëndësishëm të artit bashkëkohor shqiptar, një artist i njohur me artin e tij si në Shqipëri dhe jashtë saj, pjesëmarrës në shumë bienale dhe ekspozita ndërkombëtare e kombëtare, me disa ekspozita personale, si dhe i nderuar me çmime të kalibrit të lartë brenda dhe jashtë Shqipërisë. Studioja e tij, muret e të cilës janë mbushur me tablo të të gjitha përmasave i ngjet më shumë një galerie arti. Një artist i vlerësuar nga kritikë e studiues arti, ku veprat e tij janë pjesë e muzeumeve dhe galerive, si dhe koleksionistëve të ndryshëm në Shqipëri dhe jashtë saj.

Që nga njoftimi për sëmundjen e rëndë, Kate Middleton bën paraqitjen e parë publike pas më shumë se një muaji 26/08/2024 Që nga njoftimi për sëmundjen e rëndë, Kate Middleton bën paraqitjen e parë publike pas më shumë se një muaji Princesha Kate Middleton është parë sot duke shkuar në kishë sot me Princin William dhe Princin George. Kate, bëri paraqitjen e saj të parë publike në më shumë se një muaj, derisa doli me familjen e saj për shërbimin e së dielës në Kishën Crathie, në Aberdeenshire, Skoci, shkruan The Sun. Ajo ishte ulur në sediljen e pasagjerit, derisa Princi William ishte pas timonit të Range Rover Defender. Princesha Kate kishte veshur një pallto kafe të çelur të shoqëruar me një kapele me pupla, derisa William zgjodhi një kostum të sofistikuar marine. Dyshja dukeshin të relaksuar dhe të buzëqeshur derisa iu bashkuan edhe anëtarëve të tjerë të familjes mbretërore.