Abraham Lincoln lindi më 12 shkurt 1809 në një kabinë të thjeshtë në një fermë në Hardin County (më pas në LaRue County), Kentucky. Ai ishte djali i Thomas Lincoln dhe Nancy Hanks Lincoln. Familja e tij ishte e varfër dhe nuk kishte pasuri, por ishte shumë e lidhur me punën dhe jetën bujqësore.
Fëmijëria dhe familja
Abraham Lincoln u rrit në kushte të vështira, duke përjetuar periudha të ndryshueshme në jetën e tij familjare. I ati i tij, Thomas, ishte një fermer dhe ndihmës në ndërtimin e shtëpive, por ai nuk mundi të krijonte pasuri për familjen. Për shkak të kushteve të vështira ekonomike dhe pasigurisë, familja e Lincolnit shpeshëherë u zhvendos në kërkim të një jete më të mirë. Ata jetuan në Indi dhe Illinois, ku Lincoln kaloi pjesën më të madhe të fëmijërisë dhe rinisë së tij.
Nancy Hanks, nëna e Abrahamit, ishte një grua e mençur dhe me një zemër të fortë, por vdiq kur ai ishte vetëm 9 vjeç. Pas vdekjes së Nancyt, Thomas u martua me Sarah Bush Johnston, e cila e mbështeti Abrahamin dhe e ndihmoi që të merrte arsim më të mirë, ndonëse ishte ende një fëmijë i ri.
Arsimi
Arsimi i Abraham Lincolnit ishte shumë i kufizuar. Ai ndoqi shkolla për vetëm disa vjet, pasi familja ishte shpesh në lëvizje dhe kishte mundësi të pakta për të paguar mësuesit. Lincoln ishte një student vetë-mësues dhe kishte një dëshirë të fortë për të mësuar. Ai lexonte gjithçka që mund të gjente – libra, gazeta, dhe ndonjëherë edhe Bibla – dhe kështu zhvilloi njohuri të thella në fushën e ligjit, filozofisë dhe politikës.
Në mungesë të një arsimi formal të vazhdueshëm, Lincoln i dedikoi vetes studimit dhe arriti të bëhej një ligjërues i njohur dhe një jurist i suksesshëm, duke ndihmuar për të zgjidhur çështje të ndryshme ligjore dhe duke kontribuar në zhvillimin e ligjeve të kohës.
Jeta si i Rritur dhe Karriera e Parë
Kur Lincoln u rrit, ai filloi të punonte në shumë profesione të ndryshme, duke përfshirë punë në dyqane, si transportues dhe si punëtor bujqësor. Ai kaloi disa vite të jetës duke udhëtuar dhe duke bërë punë të ndryshme për të mbajtur veten. Më vonë, ai u angazhua si avokat dhe nisi karrierën e tij në politikë.
Lincoln u zgjodh në Dhomën e Përfaqësuesve të SHBA për herë të parë në vitin 1846, dhe kjo shënoi fillimin e një karriere të gjatë politike. Pas disa viteve të jetës politike në Illinois dhe më pas në nivel kombëtar, ai fitoi zgjedhjet për president në vitin 1860.
Lufta Civile dhe Presidenca
Kur Lincoln mori postin e presidentit në vitin 1861, vendi ishte i ndarë, dhe Lufta Civile kishte shpërthyer. Ai udhëhoqi kombet në luftë për të ruajtur bashkimin dhe për të mbyllur një kapitull të errët të historisë amerikane: skllavërinë. Ai lëshoi "Emancipation Proclamation" në vitin 1863, i cili shpalli skllavët në shtetet rebele si të lirë, një akt që do të kishte ndikim të madh në shpalljen e lirisë dhe barazisë për të gjithë qytetarët e SHBA-së.
Vrasja dhe Trashëgimia
Abraham Lincoln u vra më 14 prill 1865, pak ditë pas fitores së ushtrisë së Bashkimit mbi Konfederatën. Vrasësi ishte aktori John Wilkes Booth, një simpatizant i Konfederatës, që e qëlloi Lincoln ndërsa ai po shihte një shfaqje te Ford's Theatre në Uashington, D.C.
Trashëgimia e Lincoln është ajo e një lideri që ka luftuar për drejtësinë dhe unitetin e kombit, duke u bërë një figurë kyçe në formimin e identitetit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe një simbol i lirisë dhe barazisë.
Abraham Lincoln është një nga presidentët më të vlerësuar të historisë amerikane, dhe kjo ka shumë të bëjë me politikat e tij të mençura dhe vizionin që kishte për vendin. Ai udhëhoqi SHBA-në gjatë një periudhe të tmerrshme të ndarjes dhe luftës civile, por mbetet i njohur për disa aspekte të politikave të tij që ishin vendimtare për shpëtimin e kombit dhe promovimin e vlerave të lirisë dhe barazisë.
Ja disa arsye se pse politika e Abraham Lincolnit është shumë e vlerësuar:
1. Ruajtja e Bashkimit (Lufta Civile)
Lincoln është nderuar për udhëheqjen e tij të fortë dhe të qëndrueshme gjatë Luftës Civile Amerikane (1861-1865). Ai besonte fuqimisht se Bashkimi i Shteteve të Bashkuara ishte i pa negociueshëm dhe i domosdoshëm për të siguruar stabilitetin dhe prosperitetin e vendit. Ai bëri gjithçka për të shmangur ndarjen e kombit, pavarësisht se kjo kërkonte shumë sakrifica dhe përpjekje.
2. Abrogimi i Skllavërisë
Një nga veprimet më të rëndësishme dhe më të famshme të Lincolnit ishte Emancipation Proclamation (1863), që shpalli skllavërinë të paligjshme në shtetet e Konfederatës (ato që kishin shpallur pavarësinë nga Bashkimi). Ky ishte një hap historik që shënoi fundin e skllavërisë dhe ishte një hap i rëndësishëm drejt krijimit të një shoqërie më të drejtë dhe të barabartë.
3. Fjalimi i Gettysburgut
Fjalimi i Lincolnit në Gettysburg (1863), i cili ka mbetur një nga fjalimet më të rëndësishme dhe frymëzuese në historinë amerikane, theksoi ndjenjat e tij për demokracinë dhe unitetin kombëtar. Ai e paraqiti Luftën Civile si një luftë për të ruajtur një komb të bazuar mbi parimet e barazisë dhe lirisë, duke i dhënë një dimension moral dhe filozofik luftës që po zhvillohej.
4. Politika e Rindërtimit pas Luftës Civile
Pas fitores së Bashkimit, Lincoln kishte një vizion të qartë për rindërtimin e vendit dhe ripajisjen e marrëdhënieve të ndërlikuara midis veriu dhe jugut. Ai i tha kombit se vendi duhej të shëronte pas luftës dhe të krijonte mundësi të reja për të gjithë qytetarët, përfshirë ata që dikur ishin skllevër.
5. Mbështetja për Pavarësinë Ekonomike
Lincoln gjithashtu ishte një mbështetës i fortë i zhvillimit të ekonomisë kombëtare. Ai mbështeti krijimin e Bankës Kombëtare dhe financimin e shpenzimeve të Luftës Civile përmes borxheve të qeverisë. Gjithashtu, ai promovoi zhvillimin e infrastrukturës, duke e mbështetur ndërtimin e linjave hekurudhore që lidhin veriun dhe jugun, dhe duke ndihmuar në zhvillimin e ekonomisë industriale.
6. Politika e Barazisë dhe Drejtësisë
Lincoln kishte një besim të thellë në parimet e barazisë dhe drejtësisë. Ai gjithmonë theksonte rëndësinë e qeverisë "për popullin, nga populli dhe për popullin", duke u përpjekur të ruante dhe përhapte idealet e një shoqërie demokratike, ku të gjithë individët gëzonin të drejtat e plota dhe ishin të barabartë para ligjit. Ky angazhim për barazi është një nga arsyet që Lincoln mbetet një simbol i fortë i drejtësisë dhe lirisë.
7. Mençuria dhe Ndërgjegjësimi Moral
Politika e Lincolnit ishte gjithashtu e karakterizuar nga një ndjeshmëri e lartë morale dhe aftësia për të parë përtej interesave të ngushta politike për të shërbyer interesit të përgjithshëm. Ai u angazhua për të bërë vendime që mund të ishin të vështira në momentet e krizës, por që kishin një qëllim të lartë: ruajtjen e unitetit kombëtar dhe ngritjen e një shoqërie më të drejtë.
8. Lideri i Paqes dhe Ndihmës për Të Tjerët
Pavarësisht luftës, Lincoln ishte gjithashtu një lider që besonte në paqen dhe rendin. Ai i dha shumë rëndësi ruajtjes së demokracisë dhe u mundua t'i ofronte popullit një mundësi për të rindërtuar jetën pas luftës.
Për këto arsye dhe shumë të tjera, politika e Abraham Lincolnit ka qenë një model i qëndrueshmërisë, mençurisë dhe guximit, dhe për këtë ai ka arritur të mbetet një figurë e paharruar dhe e nderuar në historinë amerikane dhe botërore.