Fyodor Dostoevsky ishte një nga shkrimtarët më të mëdhenj dhe më të thellë të letërsisë ruse, i njohur për trajtimin e ndjenjave dhe dilemateve ekzistenciale që i përjetojnë personazhet e tij.

Fyodor Dostoevsky ishte një nga shkrimtarët më të mëdhenj dhe më të thellë të letërsisë ruse, i njohur për trajtimin e ndjenjave dhe dilemateve ekzistenciale që i përjetojnë personazhet e tij. Romane si Krim dhe Dënim, Vëllezërit Karamazov, dhe I vdekur në parajsë përshkruajnë ndjeshmërinë dhe vuajtjet e njeriut përballë një bote të pasigurt dhe shpesh të padrejtë.

Vuajtjet e tij nuk janë vetëm një pasqyrim i vuajtjes fizike, por edhe një pasqyrim i konfliktit të brendshëm dhe tërheqjes nga moraliteti, ideali dhe një realitet shpirtëror i mbushur me dyshime. Në një nga veprat më të njohura, Në djallin, Dostoevsky trajton luftën e individit për të ruajtur dinjitetin dhe shpirtin e tij në një botë të shkatërruar nga ideologjitë dhe shtypja sociale.

Në përgjithësi, vuajtjet që ai përshkruan janë të pasura me dimensione filozofike dhe psikologjike, duke e bërë veprën e tij të rëndësishme jo vetëm për analizën e shoqërisë ruse, por edhe për të kuptuar thelbin e vuajtjes dhe shpëtimit njerëzor.

1. Martesa e parë: Në vitin 1857, ai u martua me Maria Dmitrijevna Isajeva, një grua e ve dhe me një djalë nga martesa e mëparshme. Marrëdhënia e tyre ishte e ndërlikuar, pasi Maria ishte e sëmurë dhe lidhja e tyre nuk ishte e mbushur me dashuri të madhe, por më tepër me dhembshuri dhe detyrim moral. Maria vdiq në vitin 1864.

2. Martesa e dytë: Në vitin 1867, Dostojevski u martua me Anna Grigorjevna Snitkina, një stenografe 25 vjet më e re se ai. Kjo martesë ishte e lumtur dhe Anna ishte një mbështetje e madhe për të, si në jetën personale ashtu edhe në karrierë. Ajo e ndihmoi me financat dhe e nxori nga borxhet.

Fëmijët

Me Annën, Dostojevski pati katër fëmijë, por dy prej tyre vdiqën të vegjël:

Sonja (1868–1868) – vdiq pas disa muajsh.

Ljuba (1869–1926) – vajza e tij e madhe, e cila shkroi kujtime për të atin.

Fjodori i Ri (1871–1922) – djali i tij që u bë inxhinier dhe shkrimtar.

Aleksandra (1875–1878) – vdiq në moshë të vogël.

Marrëdhënia me familjen e tij

Dostojevski kishte një marrëdhënie të vështirë me të atin, Mikhail Dostojevskin, i cili ishte një mjek ushtarak dhe një njeri i rreptë. Ka hipoteza se babai i tij u vra nga fshatarët e vet, por kjo nuk është e konfirmuar. Nëna e tij, Maria Fjodorovna, ishte e butë dhe e dashur, por vdiq kur Dostojevski ishte vetëm 16 vjeç. Kjo humbje e tronditi thellë dhe ndikoi në botëkuptimin e tij.

Vëllai i tij, Mikhail Dostojevski, ishte një nga njerëzit më të rëndësishëm në jetën e tij. Ata ishin shumë të afërt dhe bashkëpunuan në botimin e revistave letrare. Vdekja e Mikhailit në vitin 1864 ishte një tjetër goditje e rëndë për Dostojevskin.

Veprat më të njohura të Fjodor Dostojevskit janë:

1. "Krim dhe Ndëshkim" (1866) – Romani më i famshëm i tij, që flet për një student të varfër, Raskolnikovin, i cili kryen një vrasje dhe përballet me pasojat psikologjike dhe morale të saj.

2. "Vëllezërit Karamazov" (1880) – Kryevepra e tij e fundit, një roman filozofik që trajton tema të mëdha si Zoti, morali dhe konflikti mes besimit dhe dyshimit.

3. "Idioti" (1869) – Historia e Princ Mishkinit, një njeri i pastër dhe i ndershëm, i cili përballet me cinizmin e shoqërisë ruse.

4. "Demonët" (1872) – Një roman i fuqishëm mbi ideologjitë revolucionare dhe pasojat e tyre shkatërruese në shoqëri.

5. "Shënime nga Nëntoka" (1864) – Një nga romanet e para ekzistencialiste, ku protagonisti i paemër është një njeri i izoluar që sfidon arsyen dhe moralin tradicional.

Nga këto, "Krim dhe Ndëshkim" është ndoshta më e lexuara dhe më e diskutueshmja. A e ke lexuar ndonjë nga veprat e tij?