Pergatiti:Dr.Liliana Pere.
Pergatiti: Dr.Liliana Pere.
Naxhi është një artist i shquar, një mjeshtër i penelit dhe ngjyrave që ka lënë gjurmë të pashlyeshme në artin pamor. Me një ndjeshmëri të veçantë për detajin dhe një aftësi unike për të shprehur emocionet përmes ngjyrave, veprat e tij pasqyrojnë shpirtin e krijimtarisë dhe thellësinë e ndjenjave njerëzore. Pikturat e Naxhit përbëjnë një udhëtim artistik që ndërthur traditën me modernitetin, duke krijuar një harmoni të rrallë mes natyrës, jetës së përditshme dhe botës shpirtërore. Ai mbetet një inspirim për artistët e rinj dhe një pasuri e çmuar për kulturën tonë kombëtare.
Ekspozita “Përherësi” i Naxhi Bakallit është një homazh madhështor për një nga figurat më të rëndësishme të arteve pamore shqiptare.
Bakalli, i lindur më 4 gusht 1937, është një piktor shumëdimensional, i njohur për aftësitë e tij të jashtëzakonshme në vizatim dhe krijimtari, ku ndërthuren arti tradicional shqiptar dhe modernizmi.
Ekspozita “Përherësi”, e hapur në Qendrën për Hapje dhe Dialog (COD), shënoi një ngjarje kulmore për artin shqiptar. Ajo përmban 74 vepra, përzgjedhje nga krijimtaria e disa dekadave të piktorit, që shfaqin elemente të simbolikës, artit folklorik dhe motiveve popullore.
Përmes kësaj ekspozite, artisti reflekton mbi jetën, traditat dhe sfidat e kohës, ndërsa ngre në piedestal artin shqiptar. Ndër veprat më të rëndësishme është tabloja e famshme “Kur yjet mbushin qiellin”, e realizuar në vitin 1969, një punë që dikur u kontestua nga autoritetet zyrtare, por që sot njihet si një kryevepër.
Krijimtaria e Naxhi Bakallit
Naxhi Bakalli është një mjeshtër i linjave të pastra dhe kompozimeve të ndërlikuara.
Punimet e tij janë të mbushura me motive folklorike si vallet shqiptare, ndër të cilat spikasin ato të Tiranës, Dropullit dhe Kukësit, si dhe elemente të kulturës tradicionale si xhubleta, qëndismat dhe ornamentet shekullore.
Figuracioni i tij është një gërshetim i traditës dhe modernizmit, që përmes artit përcjell një ndjeshmëri të lartë.
Figura e gruas zë një vend të veçantë në krijimtarinë e tij, paraqitur shpesh si një simbol i bukurisë, ndrojtjes dhe shpirtit shpërthyes. Nudot e stilizuara, një nga ciklet më të gjata të tij, janë trajtuar me dashuri dhe elegancë të thellë.
Nuk mungojnë as vizatimet që i referohen legjendave shqiptare, si “Gjergj Elez Alia”, “Kështjella e Rozafës”, “Tomorri dhe Shpiragu” dhe “Sopoti”. Këto punime reflektojnë një lidhje të fortë me kulturën shqiptare dhe mitologjinë e saj.
Ndër veprat më të rëndësishme të Bakallit është murales “Përballimi” në Muzeun Kombëtar “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” në Krujë, që përçon heroizmin e Skënderbeut. Një tjetër punë e njohur është murales kushtuar Kuvendit të Dukagjinit, një vepër epike për Muzeun e Burrelit. Gjithashtu, Bakalli ka krijuar më shumë se 50 seri pullash postare, të cilat janë të koleksionuara ndërkombëtarisht.
Ekspozita në COD
Ekspozita “Përherësi” u organizua nën kujdesin e kuratores dhe drejtoreshës artistike të COD-it, Jetona Koçibelli, e cila e cilëson Bakallin si një artist që “lartësoi dhe ktheu në kumt familjen dhe traditat shqiptare në tablotë e tij.”
Veprat e ekspozuara shfaqin një stil të dallueshëm pikturik, ku vëmendja ndaj detajeve dhe eleganca e linjave e bëjnë krijimtarinë e Bakallit të papërsëritshme.
Motoja e ekspozitës – “E vështirë të mbijetosh. Akoma më e vështirë t’i takosh së ardhmes” – përçon një mesazh filozofik që përputhet me shpirtin e piktorit.
Në ceremoninë e hapjes mori pjesë edhe Kryeministri Edi Rama, një ish-nxënës i Bakallit në Liceun Artistik “Jordan Misja.” Ai kujtoi momentet nga koha kur ishte student dhe përshkroi Bakallin si një figurë “asketike dhe romantike,” duke e cilësuar atë si një nga figurat më të rëndësishme të artit shqiptar.
Trashëgimia e Bakallit
Pavarësisht sfidave që hasi gjatë regjimit komunist, si izolimi për disa dekada nga ekspozitat publike për shkak të punës “Kur yjet mbushin qiellin”, Naxhi Bakalli mbeti i përkushtuar ndaj artit. Në krijimtarinë e tij gërshetohet ndjeshmëria estetike me një dashuri të pamasë për vendin dhe traditat.
Sot, në moshën 87-vjeçare, ai konsiderohet një ikonë e artit shqiptar. Ekspozita në COD është një dëshmi e pavdekshmërisë së tij artistike dhe një thirrje për të njohur e vlerësuar më shumë kulturën dhe artin shqiptar përmes syve të një gjeniu si Bakalli.
Album Fotografik,
Disa nga pikturat e Naxhi Bakalli