"Një tragjedi amerikane" – Histori interesante, romani nga Nga.Theodore Dreiser

"Një tragjedi amerikane" – Përmbledhje e detajuarNga Theodore Dreiser

Pjesa e Parë – Fëmijëria dhe Adoleshenca e Clyde Griffiths

Clyde Griffiths lind në një familje të varfër dhe fetare në Kansas City. Prindërit e tij janë predikues evangelistë, dhe ai rritet duke ndjerë turp për varfërinë e tij. Që i vogël, ëndërron një jetë më të mirë, të mbushur me pasuri dhe status shoqëror.

Në adoleshencë, ai fillon të punojë si ndihmës në një hotel dhe shoqërohet me djem që i pëlqejnë argëtimet e natës, alkooli dhe vajzat. Gjatë një udhëtimi me miqtë, ai përfshihet në një aksident tragjik ku një vajzë vdes nga një makinë që ata po ngisnin. I frikësuar nga pasojat, ai ikën nga qyteti dhe shkëputet nga familja.

Pjesa e Dytë – Ambicia dhe Marrëdhënia me Roberta Alden

Clyde vendos të gjejë punë në fabrikën e xhaxhait të tij, Samuel Griffiths, në Lycurgus, një qytet i vogël industrial. Xhaxhai i jep një punë modeste, por Clyde ëndërron të bëhet pjesë e familjes së tij të pasur. Ai punon fort dhe fiton një pozitë më të mirë si mbikëqyrës në fabrikë.

Atje, ai njihet me Roberta Alden, një punëtore e varfër dhe e sjellshme, me të cilën fillon një marrëdhënie të fshehtë (sepse politika e fabrikës ndalon marrëdhëniet mes mbikëqyrësve dhe punëtoreve). Megjithëse në fillim është i përkushtuar ndaj Robertës, ambicia e tij rritet kur takon Sondra Finchley, një vajzë të pasur nga shtresa e lartë e shoqërisë. Ajo i ofron Clyde-it një rrugë drejt jetës luksoze që ka ëndërruar gjithmonë.

Ndërkohë, Roberta mbetet shtatzënë. Ajo i kërkon Clyde-it të martohet me të, por ai e shmang këtë përgjegjësi dhe kërkon mënyra për ta larguar nga jeta e tij. Përpjekjet për të bërë abort dështojnë, dhe Roberta këmbëngul që ai të mbajë përgjegjësi për fëmijën.

Pjesa e Tretë – Krimi dhe Pasojat

I dëshpëruar, Clyde mendon për një plan makabër. Ai lexon në gazetë për një aksident në liqen, ku një çift u mbyt gjatë një udhëtimi me varkë, dhe fillon të konceptojë një plan të ngjashëm për të shpëtuar veten. Ai fton Robertën në një udhëtim në liqenin Big Bittern me pretekstin e një pushimi. Gjatë udhëtimit, Roberta fillon të flasë për të ardhmen e tyre dhe i kërkon që të martohen. Clyde, i frustruar dhe i turbulluar, e godet pa dashje dhe ajo bie në ujë. Ai nuk bën asgjë për ta shpëtuar dhe e lë të mbytet, duke ikur nga vendngjarja.

Hetimi i policisë zbulon se Clyde ishte me Robertën dhe një sërë provash (p.sh., letra që ajo i kishte shkruar, sjellja e tij e dyshimtë) e bëjnë atë të dyshuarin kryesor. Ai arrestohet dhe merret në pyetje.

Pjesa e Katërt – Gjykimi dhe Fundi Tragjik

Në gjyq, Clyde përpiqet të mbrohet, duke pretenduar se nuk kishte qëllim ta vriste Robertën. Megjithatë, prokurori e portretizon atë si një vrasës të paskrupullt dhe të ftohtë, të shtyrë nga ambicia dhe dëshira për luks. Mediat e trajtojnë çështjen si një skandal kombëtar. Xhaxhai i tij, Samuel Griffiths, nuk e ndihmon shumë, sepse nuk dëshiron të njollosë reputacionin e familjes.

Gjykata e shpall Clyde-in fajtor për vrasje dhe ai dënohet me vdekje në karrigen elektrike. Në burg, ai kalon kohën duke reflektuar mbi jetën e tij dhe mbi zgjedhjet që e çuan në këtë tragjedi. Në ditët e fundit, ai është i dëshpëruar dhe i humbur, pa asnjë shpresë për shpëtim.

Romani mbyllet me ekzekutimin e tij, duke lënë një mesazh të fuqishëm mbi dështimin e ëndrrës amerikane dhe mënyrën se si ambicia, kur kombinohet me mungesën e moralit, mund të çojë në shkatërrim.

Temat kryesore të romanit

• Dështimi i ëndrrës amerikane: Clyde beson se mund të arrijë suksesin përmes manipulimeve dhe mashtrimeve, por realiteti e ndëshkon.

• Drejtësia dhe pabarazia shoqërore: Nëse Clyde do të ishte i pasur, gjyqi i tij mund të kishte përfunduar ndryshe.

• Moraliteti dhe përgjegjësia: Clyde shmang përgjegjësitë për veprimet e tij dhe kjo e çon drejt tragjedisë.

• Fati dhe zgjedhjet: A ishte Clyde një viktimë e rrethanave apo e zgjedhjeve të tij të gabuara?

Ky roman është një nga veprat më të mëdha të letërsisë amerikane, i bazuar në një rast real kriminal. Theodore Dreiser e shkroi atë me stil realist, duke u fokusuar në detaje të hollësishme psikologjike dhe sociale.

Si të është dukur historia tani që e rikujtove? Cila pjesë të ka lënë më shumë mbresë?