Edith Durham, shpesh e quajtur me dashuri "Mbretëresha e Maleve,"
- Nov 21, 2024
- 3 min read
Edith Durham, shpesh e quajtur me dashuri "Mbretëresha e Maleve," mbetet një figurë historike e veçantë për shqiptarët. Përkushtimi i saj i pashoq ndaj çështjes shqiptare dhe dëshira për të dokumentuar jetën dhe kulturën e një populli që përballej me sfida të mëdha, shquajnë punën e saj. Përmes librave, artikujve dhe artit, Durham arriti të sjellë në vëmendjen ndërkombëtare realitetin shqiptar të fillim shekullit të 20-të.
Vepra e artistit Lazar Taçi, që paraqet një ndër udhëtimet e saj të lodhshme të shoqëruar nga një shqiptar, është një përjetësim i bukur artistik i lidhjes së saj me popullin shqiptar. Këto vepra janë jo vetëm art, por edhe një mënyrë për të ruajtur kujtesën historike dhe për t’i dhënë nderimin e merituar një mike të përjetshme të Shqipërisë.
Ndër librat e saj, “Shqipëria e Epërme” mbetet një thesar për të kuptuar jetën, traditat dhe shpirtin e shqiptarëve të veriut, dhe edhe sot shërben si një udhërrëfyes për studiuesit dhe admiruesit e historisë shqiptare. Në këtë mënyrë, emri i Edith Durham vazhdon të jetojë mes shqiptarëve përmes veprave artistike, librave, shkollave dhe rrugëve që mbajnë emrin e saj.
Ajo tregoi një simpati të jashtëzakonshme për shqiptarët, veçanërisht gjatë kohërave të vështira, si gjatë krizave ballkanike. Përkushtimi i saj ndaj çështjes shqiptare dhe mbrojtja që u bëri atyre në shkrimet e saj e bënë një mike të madhe të kombit shqiptar.
Zonjusha Edith Durham një mike e madhe e shqiptarëve - është një vepër e realizuar nga mjeshtri Lazar Taçi.
Çmimi i pikturës 3,000 dollarë.
Aty gjenden edhe disa piktura të mjeshtrit shqiptar, Lazar Taçi. Adhuruesit e pikturave, të cilët shfaqin interes për pikturën e Lazar Taçit, dedikuar Edith Durham, teksa janë njohur edhe me çmimin e saj, rekomandohen nga “Pixels” të kontaktojnë direkt artistin për blerjen e veprës origjinale.
Në fillim të shekullit të 20-të, kur Shqipëria luftonte për pavarësinë e saj dhe kërcënohej nga ana tjetër me copëtim të territoreve, një grua e guximshme braktisi jetën e saj komode në Angli dhe nisi një udhëtim të gjatë për disa vite në Ballkan, në një periudhë të karakterizuar nga konflikte etnike pas shpërbërjes së Perandorisë Osmane.
Nga viti 1908 deri në vitin 1914 ajo ka qenë e pranishme në viset më të thella të Shqipërisë, duke njohur nga afër jetën dhe traditat e një populli të lashtë autokton në këto treva. Ajo mbajti shënime dhe studime, kreu realizime dhe dizajne të rëndësishme për to. Dhe u 'bë aq e afërt dhe e dashur për banorët shqiptarë, saqë e quajtën atë "Mbretëresha jonë e maleve".
Artisti përshkruan në telajo një ndër udhëtimet e gjata e të lodhshme nëpër Shqipëri të zonjës Durham, e shoqëruar nga një shqiptar.
Për afro një gjysmë shekulli Durham lidhi fatet e jetës saj me fatet e Ballkanit dhe veçanërisht të Shqipërisë. Veç veprimtarive të tjera të karakterit politik, social e shkencor, ajo shkroi 7 libra rreth çështjeve të Ballkanit, nga të cilët “Shqipëria e Epërme”, e shkruar në vitin 1909, është më e njohura dhe më e arrira. Ky libër akoma edhe sot e kësaj dite është një udhërrëfyes i mirë i kulturës dhe traditave të malësorëve të Shqipërisë Veriore. Është për t’u theksuar që artikujt e saj për revistën “Njeriu” (Man) e bëri atë një pjesëtare të njohur të Institutit Mbretëror te Antropologjisë. Me mendje të ndritur dhe gjeneroze, ajo kuptoi me shpejtësi shpirtin e shqiptarëve dhe pa frikë e kompromis, i tregoi botës për popullin e lashtë ballkanas.
Ndonëse ka kaluar më tepër se një shekull nga koha kur ajo vizitoi Ballkanin, shqiptarët i mbeten mirënjohës, duke i dedikuar jo vetëm vepra arti, por duke e përjetësuar emrin e saj në shkolla, rruge etj
Faleminderit për këtë informacion! Edith Durham, e njohur si "Mbretëresha e Maleve," ishte një figurë e jashtëzakonshme. Ajo ishte një shkrimtare, artiste dhe udhëtare britanike që zhvilloi një lidhje të veçantë me Shqipërinë dhe shqiptarët gjatë fillimit të shekullit të 20-të. Përmes udhëtimeve të saj në Ballkan, ajo studioi dhe dokumentoi jetën, traditat dhe historinë e shqiptarëve, duke kontribuar në njohjen ndërkombëtare të kulturës shqiptare.