Historia e jetës së Edith Piaf. Këngëtare e famshme Franceze. Ese.

Historia e Edith Piaf. Rrëfim personal, ese,  për lexim.

Kushtuar kengetares Franceze te shekullit XX

“Zogu i vogël që këndoi për jetën” – Historia e Édith Piaf

Në një Paris të zhurmshëm dhe të ftohtë, më 19 dhjetor 1915, lindi një vajzë e vogël me emrin Édith Giovanna Gassion.

Ajo nuk lindi në një shtëpi të ngrohtë, por në një rrugicë pranë Bulevardit Belleville – mes varfërisë, zhurmës, dhe harresës.

Emri "Édith" iu vu në nder të një infermiereje të famshme britanike, Édith Cavell, që ishte pushkatuar nga gjermanët për ndihmën që i kishte dhënë ushtarëve francezë gjatë Luftës së Parë Botërore. Ishte një emër i madh për një foshnje kaq të brishtë.

E ëma, Annetta Giovanna Maillard, me origjinë italo-berbere, ishte një këngëtare rruge që mezi siguronte kafshatën e gojës.

E lodhur nga jeta dhe përgjegjësia, ajo e braktisi vogëlushen pothuajse menjëherë pas lindjes.

I ati, Louis Alphonse Gassion, ishte një akrobat i cirkut, një burrë me zemër të ashpër, që s’e dinte si të rriste një fëmijë – por, ndryshe nga Annetta, ai nuk e braktisi.

Kur lufta mbaroi, Louis e mori Édith-in me vete dhe ia besoi nënës së tij – gjyshes, një grua që drejtonte një shtëpi publike në Bernay, Normandi.

Atje, mes një grumbulli grash të lodhura nga jeta, Édith u rrit me përkujdesje të çuditshme. Prostitutat e shtëpisë së gjyshes u bënë si nënat e saj – e ushqyen, e veshën, e lanë, e shikonin me dhembshuri.

Por jeta nuk ishte e butë. Në moshën 6-vjeçare, Édith humbi shikimin për shkak të një infeksioni të syve – trahomë.

Thuhet se kur gratë e shtëpisë së gjyshes u lutën për të në varrezën e Shën Terezës, Édith magjishëm e rimori shikimin. Ishte sikur jeta po e kthente sytë drejt saj.

Në adoleshencë, Édith u kthye në Paris me të atin dhe filloi të këndonte në rrugë.

Ai bënte akrobaci, ajo këndonte me një zë të çuditshëm për një vajzë kaq të vogël. Shpejt u nda prej tij dhe nisi të jetonte më vete, shpesh pa shtëpi e pa para.

Në këtë kohë ajo njohu Louis Dupont, dashurinë e saj të parë. Në moshën 17-vjeçare, Édith lindi vajzën e saj të vetme, Marcelle, e cila vdiq në moshën 2-vjeçare nga meningjiti. Humbja e saj e theu thellë, një plagë që nuk u mbyll kurrë.

Fati ndryshoi një natë, kur një burrë i quajtur Louis Leplée, pronar i një kabareje pariziane, e dëgjoi duke kënduar dhe i ofroi një skenë të vërtetë.

Ai e pagëzoi me emrin që do të bëhej legjendar: La Môme Piaf – që në zhargonin parisien do të thotë "zogu i vogël".

Por fama u përzje shpejt me tragjedi. Leplée u vra në rrethana të dyshimta, dhe emri i Édith-it u lidh me botën e krimit.

Ajo për pak sa nuk u fundos – por vendosi të luftojë. Me ndihmën e shkrimtarëve dhe artistëve si Raymond Asso, ajo rifilloi karrierën dhe i dha vetes një stil, një zë, një histori që vetëm ajo mund ta tregonte.

Por ndoshta kapitulli më i ndjeshëm i jetës së saj ishte dashuria me Marcel Cerdan, kampion bote në boks dhe një njeri me një zemër të madhe.

Ata u dashuruan me një pasion të rrallë. Ai ishte i martuar, por dashuria e tyre ishte e pastër dhe e zjarrtë.

Kur ajo i kërkoi të vinte në New York për ta parë më herët, ai hipi në një avion që u rrëzua në Azores. Marcel vdiq, dhe me të, një pjesë e shpirtit të Édith-it.

Ajo u përmbys në dhimbje, morfinë, dhe varësi – por kurrë nuk ndaloi së kënduari.

Çdo këngë që ajo interpretonte ishte një lutje, një dhimbje, një kujtim. “La Vie en Rose”, “Hymne à l’amour”, “Milord”, dhe sigurisht, “Non, Je Ne Regrette Rien” – të gjitha rrënjët e jetës së saj në nota.

Në vitet e fundit, trupi i saj ishte i shkatërruar. E sëmurë, e lodhur, e mbajtur në këmbë nga kujdesi i të tjerëve, ajo gjithsesi doli në skenë dhe këndoi, sepse nuk dinte të jetonte ndryshe. Vdiq më 10 tetor 1963, vetëm 47 vjeç, në Côte d'Azur, pranë burrit të fundit që donte – aktorit Théo Sarapo, 20 vjet më i ri se ajo.

Dhe kështu, zogu i vogël fluturoi për herë të fundit...

Por zëri i saj s’pushoi kurrë. Ai vazhdon të gjëmojë në rrugët e Parisit, në zemrat e të dashuruarve, në shpirtin e atyre që kanë njohur dhimbjen.

Pergatiti:Liliana Pere.