Poezia Letra - Poet Minguel Hermandez Spanjoll.
- 3 days ago
- 4 min read
Poezia Letra - Poet Minguel Hermandez Spanjoll.

Nga një tryezë poste që kurrë s’mbetet shkretë
ku rrinë kujtimi, brenga, zemra dhe heshtja vetë,
si pëllumba letrat degdisen me natë.
I ndiej tek fluturojnë për në shtegtim të gjatë.
Dhe ja, ku jam rrethuar me burra e gra,
plagosur nga mungesat, nga ndarjet e mëdha.
Letra, pusulla, fjalë: që nisen në hapësirë,
ëndrra ende pa çelur, mendime ende pa gdhirë,
të gjitha marrin rrugën drejt vatrës e drejt pragut,
si ndjenjë dërguar ndjenjës, si gjak dërguar gjakut.
Dhe po të jem nën tokë, që vdiqa ti mos thuaj,
më shkruaj dhe nën tokë, se unë do të të shkruaj.
Një shtresë e trashë pluhuri mbulon letrat që s’duhen,
aty u zverdhën faqet, aty gërmat u shuhen, aty humbasin radhët.
Ku mallet derdhur qenë, aty jep shpirt gëzimi.
Pasi cepat u brenë, aty rropaten thellë (ç’varrezë e lahtarshme!)
hem ndjenjat e kaluara, hem dashuritë e tashme.
Dhe po të jem nën tokë, që vdiqa ti mos thuaj,
më shkruaj dhe nën tokë, se unë do të të shkruaj.
Po kur të shkruaj unë do dridhet kallamari:
do skuqet bojë e zezë, me flakërima zjarri.
Se kur të shkruaj unë, do shkruajnë eshtrat e mia:
do shkruaj gjaku im gjithë gulç nga dashuria.
Do marrë letra udhë, si shpend në zjarr kalitur,
me dy flatra të forta dhe një adresë të ndritur.
Si zog që për fole qiell-ajër do të ketë,
mishin, gishtërinjtë e tu dhe frymëmarrjen vetë.
Do mbetesh ti e zhveshur tek dridhesh me ngadalë,
e gatshme ta ndiesh letrën pas gjoksit tënd të valë.
Dhe po të jem nën tokë, që vdiqa ti mos thuaj,
më shkruaj dhe nën tokë, se unë do të të shkruaj.
Një letër dje kam parë sesi mbeti pa zot,
mbi sy tek i fluturonte dikujt që s’ngrihej dot.
Letrat që mbesin gjallë dhe për të rënë tregojnë:
që regëtijnë si njerëz, veç sy s’kanë të shikojnë.
Miguel Hernández ishte një poet dhe dramaturg spanjoll i shekullit të 20-të, i njohur për poezinë e tij të fuqishme, emocionale dhe të angazhuar socialisht. Ai lindi më 30 tetor 1910 në Orihuela, Spanjë, dhe vdiq më 28 mars 1942 në moshën 31-vjeçare. Hernández ishte pjesë e gjeneratës së poezisë së Spanjës së viteve 1930, e cila përfshinte emra të njohur si Federico García Lorca dhe Rafael Alberti.
Poezia e tij karakterizohet nga:
Emocion i thellë personal dhe social: Ai kombinon ndjenjat intime me temat politike dhe sociale.
Ndjeshmëri për natyrën dhe jetën e njerëzve të thjeshtë: Shpesh përshkruan fshatarët, punëtorët dhe jetën e përditshme.
Lufta dhe ndarja: Veçanërisht gjatë Luftës Civile Spanjolle, poezia e tij pasqyron dhimbjen, humbjet dhe shpresën.
Stili i fuqishëm dhe figurativ: Përdor metafora të gjalla, imazhe të ndjeshme dhe personifikime, siç shihet në poezinë “Letra”.
Ai shkroi poezi, drama dhe letërsi për fëmijë, por është më i njohur për poezinë e tij të dashurisë, të mallëngjimit dhe të angazhimit shoqëror. Për shkak të lidhjes së tij me Republikën gjatë Luftës Civile Spanjolle, u burgos dhe vuajti në kushtet e rënda deri në vdekjen e tij nga sëmundjet në burg.
Në thelb, Hernández është simbol i poezisë që lidh ndjenjat personale me realitetin historik dhe shoqëror, duke e bërë zërin e tij të përjetshëm.
Poezia “Letra” e Hernandez, është një meditacion mbi fuqinë e shkrimit dhe lidhjen emocionale mes njerëzve.
Hernández e paraqet letrën jo thjesht si një mjet komunikimi, por si një entitet që frymon, fluturon dhe bart ndjenja. Nëpërmjet saj, dashuria, kujtimet dhe mallëngjimi kalojnë përtej kohës, hapësirës dhe madje përtej vdekjes.
Një nga temat kryesore të poezisë është mungesa. Autori shpreh dhimbjen e largësisë dhe ndarjeve, por nuk e sheh këtë mungesë si fund; përkundrazi, letra shërben si urë që lidh njerëzit, duke bërë që ndjenjat të qëndrojnë gjallë.
Fjalët e shkruara bëhen një mënyrë për të përjetësuar dashurinë, një mënyrë për të thënë: edhe nëse unë nuk jam më, ndjenja ime do të mbetet pranë teje.
Figura letrare që përdor Hernández është shumë e fuqishme. Personifikimi i letrës e bën atë të gjallë: letra fluturon, thërret, dridhet, e bën lexuesin të ndiejë energjinë e saj. Metaforat e tjera, si “gjaku dërguar gjakut” apo “eshtrat që shkruajnë”, i japin një dimension të thellë emocional dhe ekzistencial poezisë, duke treguar se lidhja njerëzore nuk është thjesht fizike, por shpirtërore.
Poezia ka gjithashtu një vlerë vizuale dhe ndijore: lexuesi mund të ndjejë lëvizjen e letrës, dridhjen e kallamarit, flakërimat e bojës dhe prekje të padukshme që lidhen me trupin dhe shpirtin. Kjo krijon një eksperiencë shumë të afërt dhe të gjallë, ku çdo fjali dhe imazh ka peshë emocionale.
Në thelb, Hernández e përdor letrën si metaforë për përjetësinë e dashurisë dhe fuqinë e fjalës së shkruar. Poezia na kujton se, ndonëse jeta është e kufizuar dhe ndarja është e pashmangshme, ndjenjat e sinqerta mund të mbeten të gjalla përmes kujtimeve dhe shkrimit, duke e bërë lidhjen njerëzore të qëndrueshme edhe përtej kohës dhe hapësirës.
© 2024–2025 Liliana Pere – Themeluese, Botuese, Autore