Portreti i shkrimtarit të madh shqiptar Ismail Kadare ne një mur prej guri, duke e vendosur figurën e tij si pjesë integrale të këtij muri Analizë vizuale dhe simbolike e piktures.
- 3 days ago
- 3 min read
Updated: 5 hours ago

Analizë vizuale dhe simbolike e pikturës:Se Edi Kajana
1. Struktura e veprës:
Në pamje të parë, duket si një mur guri, ndërtuar me copa të çrregullta e të ftohta, por kur e vëzhgon me më shumë kujdes, fillon të shfaqet fytyra e Kadaresë – e qartë, por e përthithur nga tekstura e murit.
Portreti është realizuar në mënyrë delikate, duke ruajtur një ekuilibër mes konkretës dhe abstraktes. Ai nuk është i izoluar nga muri, por i integruar në të.
2. Simbolika kryesore:
Mur guri:
Muri simbolizon qëndrueshmërinë, historinë dhe identitetin kombëtar shqiptar. Guri është një element i lashtë i arkitekturës shqiptare, që gjendet në kështjella, qytete antike si Gjirokastra (qyteti i lindjes së Kadaresë) dhe rrugicat me kalldrëm.
Duke u bërë njësh me murin, Kadare paraqitet si një gur themeli i kulturës shqiptare, një figurë që nuk mund të shkëputet nga historia dhe identiteti kolektiv.
Shkrimtari si pjesë e murit:
Ndjesia që Kadare "është" vetë muri – jo thjesht i pikturuar mbi të – tregon se ai nuk është thjesht dëshmitar i kohës, por vetë strukturë e saj.
Ai është mbartës i kujtesës historike, siç është edhe letërsia e tij, e cila shpesh trajton historinë, mitin, totalitarizmin dhe qenien shqiptare.
3. Ngjyrat dhe stili:
Ngjyrat janë të ftohta dhe të përmbajtura: gri, bezhë, kafe e hapur dhe pak blu, duke krijuar një atmosferë reflektive, melankolike, por edhe me një ton serioz e të thellë.
Stili i furçës është i fragmentuar, si mozaik, duke krijuar idenë e kohës që kalon, kujtimeve të copëzuara, ose edhe mënyrës se si historia dhe kujtesa ndërtohen me pjesë të vogla.
4. Mesazhi artistik:
Kjo vepër sugjeron se Kadare është një figurë e përjetshme në ndërgjegjen kulturore shqiptare.
Ai është i ngulitur në murin e historisë dhe shpirtit kombëtar – si një dëshmitar, si një mbrojtës dhe si një ndërmjetës midis kohëve.
Kjo pikturë nuk është thjesht një portret i Ismail Kadaresë – është një metaforë vizuale. Ajo përçon idenë se Kadare është një mur i historisë sonë kulturore, një figurë që nuk qëndron para historisë, por është brenda saj. Vepra është një nderim i heshtur, por i fuqishëm, ndaj një prej mendjeve më të ndritura të kombit shqiptar
**1. Stili i mozaikut vizual ose fragmentarizmi:
Figura e Ismail Kadaresë është ndërtuar nga copëza si gurë ose pllaka, që ngjasojnë me një mozaik. Ky stil nuk është një mozaik i vërtetë (në kuptimin teknik), por e imiton pamjen vizuale të tij për të përçuar një mesazh simbolik dhe estetik.
Kjo e vendos veprën në një stil post-modern, ku teknikat klasike përzihen me ide konceptuale.
2. Realizëm i abstrahuar / Realizëm strukturor:
Portreti është i dallueshëm, por jo i hiper-realist. Ai është i fragmentuar me qëllim dhe nuk synon një imitim të plotë të realitetit.
Ky lloj trajtimi përfaqëson një realizëm të abstrahuar, ku forma dhe struktura janë të rëndësishme sa edhe përmbajtja.
3. Ndikime të stilit kubist (lehtësisht):
Edhe pse jo kubizëm i pastër, forma e trajtuar në fragmente gjeometrike, veçanërisht në mënyrën si ndërtohen pjesët e murit dhe fytyrës, ka ngjashmëri me kubizmin – si tek Picasso ose Braque – por në një version më të butë, më figurativ.
4. Arte murale / trompe l'oeil konceptual:
Ka elemente që ngjasojnë me murale moderne, veçanërisht për faktin se figura "del" nga muri dhe bëhet pjesë e tij. Efekti trompe-l’oeil (mashtrim për syrin) këtu nuk është përdorur për të krijuar iluzion tredimensional, por për të bashkuar realen me simboliken – figura dhe muri janë
Ky është një stil bashkëkohor figurativ me elemente të mozaikut dhe realizmit të abstrahuar, që përdor strukturën vizuale si metaforë. Ai përqafon teknikat moderne por me respekt të qartë për formën njerëzore dhe ngarkesën simbolike të subjektit.
© 2024–2025 Liliana Pere – Themeluese, Drejtore, Botuese
Revista Prestige
Të gjitha të drejtat e rezervuara.
Analizoi.Liliana Pere